عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: تمرکز بیش از حد در صنایع بالادستی باعث بروز مشکلاتی نظیر نامتوازن شدن تولید ناخالص ملی، بزرگ شدن سهم صنایع شیمی و پتروشیمی، افت تنوع صادرات و افت پیچیدگی محصولات صنعتی ایرانی شده است.
علیرضا کلاهی صمدی عضو اتاق بازرگانی ایران و رئیس کمیته سازندگان سیم و کابل سندیکای صنعت برق ایران در گفتگو با خبرنگار ایراسین درباره وضعیت مس و سایر فلزات مصرفی در صنعت برق کشور گفت: من با توجه به اینکه دورهای رئیس سندیکا بودم باید بگویم در صنعت برق به طور کلی از مس به صورت عمده، آلومینیوم، فولاد و پلیمر استفاده میشود و ما سرمایهگذاری عمدهای در صنعت برق کردهایم و یک سری مواد اولیه را در کشور تولید میکنیم که عمدتا با ورودیهای ریالی و یارانهای تولید میشود. از طرفی انرژی و منابع طبیعی جزء مزیتهای کشور ما محسوب میشود، اما این همه این مزیتها فقط در مس و حلقه اول زنجیره خلاصه شده است و بقیه بازیگران این زنجیره از این مزیت منفعتی نمیبرند.
کلاهی صمدی در ادامه افزود: شما وقتی وارد صنایع ساخت محور میشوید یک زنجیره تامین پیچیدهای پشت سر آنها قرار میگیرد. به عنوان مثال من در کارخانه خودم در صنعت کابل، ۸۸۰ قلم مواد اولیه دارم. از طرفی به دلیل ضعف رقابتپذیری اقتصاد کشور و مشکلات اقتصادی که عمدتا شامل تامین مالی میشود؛ باعث شده در هر مرحله از این تامین مواد اولیه، هزینههای تولید محصولات پیچیدهتر با ارزش افزوده بالاتر افزایش پیدا کند و رقابتپذیری آنها کم شود. نتیجه این میشود که کشوری مثل ترکیه حتی یک معدن مس ندارد، در پتروشیمی هم اندازه ما نیست، ولی سالیانه بیست برابر ایران کابل صادر میکند و ایراد کار، خودش را اینجا نشان میدهد.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران به مدیریت منطقی مواد اولیه در کشور پرداخت و گفت: ما باید یک مدیریت منطقی داشته باشیم تا بخش عمدهای از مواد اولیه در کشور باقی بماند و در سیکل زنجیره ارزش قرار بگیرد. زیرا تمرکز بیش از حد در صنایع بالادستی باعث بروز مشکلاتی نظیر نامتوازن شدن تولید ناخالص ملی، بزرگ شدن سهم صنایع شیمی و پتروشیمی، افت تنوع صادرات، افت پیچیدگی محصولات صنعتی ایرانی و... شده است.
وی در خاتمه گفت: در حوزه صادرات و واردات پتروشیمی شما میبینید که متوسط قیمت ۳۰۰ درصد باهم اختلاف دارد! یعنی آنچه وارد میکنیم ۳ برابر بیشتر از آن چیزی است که صادر میکنیم. این نشان دهنده پایین بودن ارزش افزوده در این صنعت است و خروجی آن اقتصادی آسیبپذیر، پایین رفتن نرخ اشتغال و بالا رفتن شدت انرژی اقتصاد ایران میشود، به طوری که ما بالاترین نرخ مصرف انرژی را نسبت به تولید ناخالص ملی در دنیا داریم و این به دلیل تمرکز بیش از حد در صنایع بالادستی است.