نایب رییس کمیسیون انرژی اتاق ایران گفت: تجربه نشان داده وقتی در بورس انرژی قیمت به سمت واقعی شدن حرکت کند، رقابت باعث میشود تا قیمتها کاهش پیدا کند و قیمت متعادلتری رقم بخورد.
حمیدرضا صالحی، نایب رییس کمیسیون انرژی اتاق ایران درباره قطعی برق و اثر آن برصنایع بورسی اظهار کرد: در سالیان گذشته آن طور که باید در صنعت برق سرمایهگذاری متعارفی صورت نگرفته و تراز تولید و مصرف هم تناسبی ندارند. از طرفی همانطور که رشد مصرف را شاهد بودیم، طی چند سال اخیر بهای برق به دلیل کرونا ثابت ماند و صنایع هم بعد از تعطیلی و کم کردن ظرفیت کاری، دوباره آغاز به کار کردند.
وی افزود: این اتفاقات باعث شد تا فاصلهای بین تراز تولید و مصرف ایجاد شود که طی سالیان رشد پیدا کرده است و همین موضوع باعث شده تا دولت تصمیم بگیرد فقط در تابستان که شاهد کمبود تولید هستیم و برای جلوگیری از قطع بخش خانگی به دلیل گرما، تمام خاموشیها به صنایع اعمال شود و به نظر میرسد قطعیهای امسال هم بیشتر از سال گذشته باشد.
صالحی تصریح کرد: همانطور که میدانید بخشی از صنایع در بورس و بخشی صادرات دارند و ممکن است از قبل برای محصولات خود سفارش گرفته باشند که این قطعی باعث متضرر شدن آنها میشود؛ از طرفی آنهایی هم که محصولات خود را در بورس کالا عرضه میکنند با توجه به کمبود محصولات صنعتی، قطعاً قیمتهایشان دستخوش تغییرات نسبی خواهند شد.
نایب رییس کمیسیون انرژی اتاق ایران اظهار داشت: با این وضعیت، در بورس اوراق بهادار نیز ممکن است پیش بینیهایی که صنایع برای سود انجام داده بودند، با توجه به مساله قطعی برق محقق نشود. این موارد، موضوعاتی هستند که به بحث پیشبینیپذیر نبودن اقتصاد ایران برمیگردد که سالیان سال، مسائل و مشکلاتی از این قبیل را داشتهایم و امروز این مساله حادتر شده است.
صالحی با اشاره به اعلام برنامه از پیشبینی خاموشی در صنایع اضافه کرد: امسال با درخواست رییس سازمان بورس، برنامه از پیش تعیین شدهای از سوی وزارت صمت و وزارت نیرو را شاهد بودیم که اعمال خاموشیهای مدیریتشده را از سوی مدیریت شبکه با هماهنگی وزارت صمت، به صنایع اعلام کردند و صنایع از قبل میدانند که در روزهای گرم و پیک تابستان امسال در چه ساعاتی نباید کارخانههای خود را فعال کنند یا تعمیراتشان را در ساعات و روزهای کمبود برق انجام دهند.
وی خاطرنشان کرد: این هماهنگی و مدیریت میتواند باعث جلوگیری از خسارت صنایع شود که با قطعی برق ممکن است به دیگهای مذاب یا تاسیسات آنها دچار خسارت شود. با پیشبینیهایی که از قبل صورت گرفته تا حدودی میتوان از این مشکل دوری کرد، اما نکته دیگر این است که این قطعی آثار خودش را در سهام صنایع بورسی خواهد گذاشت که این موضوع همانطور که گفتم، میتواند در قیمت تمامشده هم تاثیر بگذارد. ولی به هر حال مقطعی از سال وجود دارد که سعی میشود با حداقل خسارت از این مرحله عبور کرد.
صالحی با اشاره به عرضه برق در بورس انرژی ادامه داد: یکی از راههایی که از سالهای گذشته به عنوان بخش خصوصی و کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی به دولت و وزارت نیرو اعلام کردیم، این است که غیر از برق خانگی که برق یارانهای و سوبسیدی است و افزایش قیمت آن با توجه به درآمد مردم و تورم، یک شبه امکان ندارد و باید طی چند سال صورت بگیرد، در بخش صنعت مشکل خیلی از صنایع نه قیمت برق بلکه قطعی و عدم دسترسی به برق مستمر است و خواهان این هستند که حتی اگر قرار است قیمت برق واقعی شود؛ در چارچوبی این افزایش صورت بگیرد که نگران قطعی برق بخش صنایع نباشند.
نایب رییس کمیسیون اتاق انرژی ایران تاکید کرد: بنابراین پیشنهاد ما بر این بود که اجازه بدهیم صاحبان نیروگاهها و آن دسته از کسبوکارهای نیروگاهسازی که حدود 60درصد آنها در چرخه هستند، بتوانند برق خود را به صنایع بفروشند و وزارت صمت در این موضوع مداخله نکند و درآمدش را از محل ترانزیت برق دریافت کند و اجازه دهد تا صاحبان صنایع به درآمدهایی که این بخش میتوانند کسب کنند، نیروگاههای خودشان را احیا و اورهال کنند یا توسعه نیروگاهها را انجام بدهند.
وی گفت: اگر این زمینه آماده شود تا سرمایهگذاریها از بخش فولاد و سیمان و پتروشیمی به سمت ساخت نیروگاه برود، شاهد این خواهیم بود که تراز نیروگاهها سال به سال بین تولید و مصرف بهبود پیدا کند و طی سه سال شاهد این خاموشیها نخواهیم بود. ولی نیازمند این هستیم که دولت اجازه بدهد این اتفاق بیفتد.
وی اضافه کرد: پیشبینی ما این است که اگر از ابزار بورس انرژی استفاده و عرضه و تقاضا در این محل انجام شود، هم به سمت استفاده بهتر صنایع از صنعت برق خواهیم رفت و هم نقدینگی لازم به سمت نیروگاهسازها خواهد رفت تا بتوانند پروژه نیمه تمام خود را انجام بدهند و هم اینکه قیمت واقعی برق خودش را نشان خواهد داد.
صالحی تصریح کرد: تجربه نشان داده وقتی در بورس انرژی قیمت به سمت واقعی شدن حرکت کند، رقابت باعث میشود تا قیمتها کاهش پیدا کند و قیمت متعادلتری رقم بخورد. اگر دولت و وزارت نیرو این تصمیمات جدید را بگیرند، این امر میتواند در فاز اول و در بخش صنایع که یکسوم مصرف برق کشور را دارند اتفاق بیفتد و در فازهای بعدی برای بخش خانگی، تجاری و اداری طی مراتب و سالهای آینده به صورت تدریجی رخ دهد، اما بخش صنعت آمادگی واقعی شدن قیمت برق را دارد به شرطی که برق مطمئن دریافت کند.