قوانین و مقررات سرمایه‌گذاری خارجی در اتیوپی شامل مجموعه‌ای از سیاست‌ها و مقررات است که برای تشویق و تنظیم سرمایه‌گذاری‌های خارجی در این کشور ایجاد شده‌اند.
قوانین و مقررات سرمایه‌گذاری خارجی در اتیوپی شامل مجموعه‌ای از سیاست‌ها و مقررات است که برای تشویق و تنظیم سرمایه‌گذاری‌های خارجی در این کشور ایجاد شده‌اند. در اینجا برخی از نکات کلیدی این قوانین و مقررات آورده شده است.
1-قانون سرمایه‌گذاری اتیوپی
قانون سرمایه‌گذاری اتیوپی (Investment Proclamation) اصلی‌ترین سند قانونی است که شرایط و مقررات سرمایه‌گذاری در این کشور را تعیین می‌کند. این قانون شامل موارد زیر است:
تأسیس شرکت‌ها: سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند به صورت مستقل یا با همکاری سرمایه‌گذاران محلی شرکت تأسیس کنند.
مالکیت خارجی: سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند تا 100 درصد مالکیت پروژه‌های خود را داشته باشند، به جز در برخی بخش‌های خاص که محدودیت‌هایی وجود دارد.
2-مزایا و مشوق‌های سرمایه‌گذاری
اتیوپی برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی مجموعه‌ای از مزایا و مشوق‌ها را ارائه می‌دهد، از جمله:
معافیت مالیاتی: برخی از سرمایه‌گذاری‌ها مشمول معافیت‌های مالیاتی موقتی و دائمی هستند.
معافیت از عوارض گمرکی: واردات ماشین‌آلات و تجهیزات مورد نیاز برای پروژه‌های سرمایه‌گذاری مشمول معافیت از عوارض گمرکی می‌شود.
دسترسی به ارز خارجی: سرمایه‌گذاران مجاز به دسترسی به ارز خارجی برای واردات مواد اولیه و ماشین‌آلات هستند (محدودیتهائی در این کشور برای دسترسی عموم مردم به ارز خارجی وجود دارد)
3-حمایت از سرمایه‌گذاران
قوانین اتیوپی حمایت‌های قانونی مختلفی برای سرمایه‌گذاران خارجی فراهم می‌کنند:
حمایت از مالکیت: تضمین‌های قانونی برای حمایت از مالکیت سرمایه‌گذاران خارجی.
تسهیلات بازگشت سرمایه: امکان بازگشت سرمایه و سود حاصل از آن به کشور مبدأ بدون محدودیت‌های قابل توجه است
توضیح در مورد چگونگی حمایت از سرمایه گذاری خارجی:
حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی در اتیوپی شامل مجموعه‌ای از قوانین و مصوبات است که به منظور ایجاد یک محیط سرمایه‌گذاری امن و جذاب برای سرمایه‌گذاران خارجی وضع شده‌اند. این قوانین به دنبال حمایت از حقوق و منافع سرمایه‌گذاران، ارائه مشوق‌های مالیاتی و تسهیلات بازگشت سرمایه هستند. در اینجا به تفصیل برخی از این حمایت‌ها و مصوبات قانونی اشاره می‌شود:
1-قانون یا اعلامیه سرمایه‌گذاری (Investment Proclamation)
قانون سرمایه‌گذاری اصلی‌ترین سند قانونی است که شرایط و مقررات سرمایه‌گذاری در اتیوپی را تعیین می‌کند. این قانون شامل موارد زیر است:
حمایت از مالکیت خارجی: سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند تا 100 درصد مالکیت پروژه‌های خود را در بسیاری از بخش‌ها داشته باشند.
حمایت از دارایی‌ها: تضمین‌هایی برای محافظت از دارایی‌ها و اموال سرمایه‌گذاران در برابر ملی‌سازی و مصادره وجود دارد
2-مشوق‌های مالیاتی و گمرکی
اتیوپی برای تشویق سرمایه‌گذاران خارجی، مشوق‌های مالیاتی و گمرکی متعددی ارائه می‌دهد:
معافیت مالیاتی: برخی سرمایه‌گذاری‌ها مشمول معافیت‌های مالیاتی موقتی و دائمی هستند، به ویژه در بخش‌های اولویت‌دار مانند کشاورزی، صنایع تولیدی و فناوری اطلاعات.
معافیت از عوارض گمرکی: واردات ماشین‌آلات و تجهیزات مورد نیاز برای پروژه‌های سرمایه‌گذاری مشمول معافیت از عوارض گمرکی می‌شود.
3-حمایت قانونی و حقوقی
اتیوپی عضو سازمان‌های بین‌المللی است که به حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری کمک می‌کنند:
مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری (ICSID): اتیوپی عضو این مرکز است و سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند اختلافات خود را از طریق این مرکز حل و فصل کنند.
کنوانسیون‌های بین‌المللی: اتیوپی به کنوانسیون‌های مختلفی پیوسته است که به حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی و تضمین حقوق آنها کمک می‌کنند.
4-تسهیلات بازگشت سرمایه
قوانین اتیوپی به سرمایه‌گذاران خارجی اجازه می‌دهد که سود و سرمایه خود را به کشور مبدأ بازگردانند
بازگشت سود و سرمایه: سرمایه‌گذاران مجاز به بازگشت سود، سود سهام، حق امتیاز، و اصل سرمایه به ارز خارجی هستند.
5-مشوق‌های غیرمالی
علاوه بر مشوق‌های مالیاتی و گمرکی، اتیوپی مشوق‌های غیرمالی نیز ارائه می‌دهد:
تسهیلات اداری: فرایندهای ساده و سریع برای ثبت شرکت و دریافت مجوزهای لازم.
دسترسی به بازارهای داخلی و منطقه‌ای: اتیوپی عضو اتحادیه آفریقا و توافقات تجاری منطقه‌ای است که دسترسی به بازارهای گسترده‌تری را فراهم می‌کند.
مصوبات قانونی و مقررات
برخی از مصوبات قانونی و مقررات مهم که به حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی در اتیوپی می‌پردازند عبارتند از:
الف )- قانون سرمایه‌گذاری شماره 769/2012: این قانون شامل مقررات جامع مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی است.
ب)- اصلاحات قانون سرمایه‌گذاری 1180/2020: این اصلاحات بهبودهایی در قوانین و مقررات سرمایه‌گذاری ایجاد کرده‌اند تا محیط سرمایه‌گذاری جذاب‌تری فراهم کنند.
ج)- مقررات مربوط به مناطق صنعتی (Industrial Parks Proclamation No. 886/2015): این مقررات شرایط و مزایای سرمایه‌گذاری در مناطق صنعتی را تعیین می‌کند.
د)- مقررات بانکی و مالی (Banking and Financial Proclamation): مقررات مربوط به بخش بانکی و مالی که شرایط سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها را مشخص می‌کنند.
4-روند دریافت مجوزها
سرمایه‌گذاران خارجی باید مجوزهای لازم را از سازمان سرمایه‌گذاری اتیوپی (Ethiopian Investment Commission) دریافت کنند. این روند شامل مراحل زیر است:
ارائه طرح کسب‌وکار: ارائه طرح کسب‌وکار و اطلاعات مربوط به پروژه.
دریافت مجوز سرمایه‌گذاری: دریافت مجوز سرمایه‌گذاری از کمیسیون سرمایه‌گذاری اتیوپی.
ثبت شرکت: ثبت شرکت در سازمان ثبت شرکت‌ها.
توضیح در مورد ثبت شرکت: هزینه‌های ثبت شرکت برای سرمایه‌گذاران خارجی در اتیوپی ممکن است متغیر باشد و بستگی به نوع شرکت و سرمایه‌گذاری دارد. در زیر هزینه‌های معمول برای ثبت شرکت در اتیوپی به طور کلی آمده است، اما ممکن است تغییراتی در این مبالغ وجود داشته باشد و توصیه می‌شود درآخرین تصمیم گیری با مراجعه با سایت معرفی شده آن را دوباره چک کنیم.
الف ) - هزینه‌های ثبت شرکت
این هزینه‌ها شامل موارد زیر است:
هزینه درخواست: هزینه ارائه درخواست ثبت شرکت به سازمان سرمایه‌گذاری اتیوپی (EIC) که معمولاً بین 200 تا 500 بئر اتیوپی (ETB) است.
هزینه ثبت شرکت: هزینه‌های رسمی ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها. این هزینه معمولاً بین 500 تا 1000 بئر اتیوپی (ETB) است.
هزینه‌های قانونی و مشاوره‌ای: هزینه‌های مربوط به وکلا و مشاوران حقوقی برای تهیه مدارک و ارائه مشاوره، این هزینه‌ها می‌تواند متغیر باشد و معمولاً به صورت ساعتی یا پروژه‌ای محاسبه می‌شود.
ب)- هزینه‌های مربوط به سرمایه اولیه
سرمایه‌گذاران باید سرمایه اولیه‌ای را برای ثبت شرکت اختصاص دهند. مقدار این سرمایه بسته به نوع شرکت و فعالیت آن متفاوت است. برای شرکت‌های سهامی خاص (Private Limited Company)، حداقل سرمایه اولیه ممکن است بین 15,000 تا 50,000 بئر اتیوپی (ETB) باشد.
ج)- هزینه‌های دیگر
هزینه‌های ترجمه و تأیید مدارک: مدارک باید به زبان انگلیسی یا زبان محلی (آمهاری) ترجمه و تأیید شوند. این هزینه‌ها نیز متغیر است.
هزینه‌های تمبر و مالیات: هزینه‌های تمبر و مالیات‌های مرتبط با ثبت شرکت.
هزینه‌های بانکی: هزینه‌های مربوط به افتتاح حساب بانکی و انتقال سرمایه برای خارجی‌ها
در اتیوپی، تبدیل ارزهای خارجی به بر (ETB)، ارز محلی کشور، توسط بانک‌های تجاری تحت نظارت بانک مرکزی اتیوپی (National Bank of Ethiopia - NBE) انجام می‌شود. نرخ تبدیل ارز به صورت روزانه توسط بانک مرکزی اتیوپی تعیین می‌شود و بانک‌های تجاری موظف به پیروی از این نرخ‌ها هستند (معمولاً این نرخ بعنوان نرخ دولتی شناخته شده و نرخ آزاد و یا بازار سیاه متفاوت می‌باشد)
نرخ تبدیل ارز (Exchange Rate)
نرخ تبدیل ارزها به بر اتیوپی می‌تواند روزانه تغییر کند و تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله شرایط اقتصادی داخلی و بین‌المللی، عرضه و تقاضای ارز خارجی و سیاست‌های پولی بانک مرکزی قرار گیرد. نرخ‌های رسمی معمولاً از طریق وب‌سایت بانک مرکزی اتیوپی و بانک‌های تجاری اعلام می‌شود.
نحوه تبدیل ارز خارجی به بئر
تعیین نرخ تبدیل: بانک مرکزی اتیوپی به طور روزانه نرخ تبدیل ارزهای مختلف به بر را اعلام می‌کند.
مراجعه به بانک: سرمایه‌گذاران می‌توانند با مراجعه به بانک تجاری خود، ارز خارجی را به بر تبدیل کنند.
کارمزد تبدیل: بانک‌ها ممکن است برای خدمات تبدیل ارز کارمزد دریافت کنند. این کارمزد می‌تواند درصدی از مبلغ تبدیل شده یا یک مبلغ ثابت باشد.
مراحل تبدیل ارز برای سرمایه‌گذاران خارجی
افتتاح حساب ارزی: سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند یک حساب ارزی در بانک تجاری خود افتتاح کنند.
انتقال ارز خارجی: سرمایه‌گذار ارز خارجی را به حساب ارزی خود در بانک اتیوپی منتقل می‌کند.
درخواست تبدیل ارز: سرمایه‌گذار می‌تواند درخواست تبدیل ارز خارجی به بئر را به بانک ارائه دهد.
تبدیل و واریز: بانک با استفاده از نرخ تبدیل روزانه، ارز خارجی را به بر تبدیل کرده و به حساب بر سرمایه‌گذار واریز می‌کند.
نکات مهم
مشاوره مالی: توصیه می‌شود قبل از انجام تبدیل ارز با مشاوران مالی و بانک خود مشورت کنید تا از نرخ‌های تبدیل و کارمزدهای مربوطه آگاه شوید.
پیگیری نرخ‌ها: نرخ‌های تبدیل ممکن است روزانه تغییر کنند، بنابراین مهم است که نرخ‌های به‌روز را از منابع معتبر پیگیری کنید.
مقررات ارزی: سرمایه‌گذاران باید از مقررات ارزی اتیوپی آگاه باشند و مطمئن شوند که تمامی تراکنش‌ها به صورت قانونی و مطابق با قوانین انجام می‌شود.
توضیح اینکه: سرمایه‌گذاران خارجی در اتیوپی الزام قانونی به داشتن سپرده ثابت در بانک‌های اتیوپی ندارند. با این حال، برای انجام برخی از فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری، داشتن حساب بانکی در اتیوپی می‌تواند ضروری باشد. این حساب‌ها می‌توانند برای مدیریت جریان نقدی، دریافت و پرداخت وجوه، و سایر عملیات مالی مورد استفاده قرار گیرند.
مواردی که نیاز به حساب بانکی دارند
افتتاح حساب جاری: سرمایه‌گذاران خارجی معمولاً برای مدیریت فعالیت‌های روزانه تجاری خود نیاز به افتتاح حساب جاری در یکی از بانک‌های تجاری اتیوپی دارند.
انتقال سرمایه اولیه: برای ثبت شرکت و شروع فعالیت‌های تجاری، سرمایه‌گذاران باید سرمایه اولیه را به حساب بانکی خود در اتیوپی منتقل کنند.
مدیریت پرداخت‌ها و دریافت‌ها: برای پرداخت حقوق کارمندان، پرداخت هزینه‌های عملیاتی، دریافت وجوه فروش و سایر پرداخت‌ها و دریافت‌ها، داشتن حساب بانکی در اتیوپی الزامی است.
روند ثبت شرکت برای سرمایه گذار خارجی‌ها
برای ثبت شرکت در اتیوپی، سرمایه‌گذاران خارجی باید مراحل زیر را طی کنند:
ثبت نام در کمیسیون سرمایه‌گذاری اتیوپی (EIC): ارائه درخواست و مدارک لازم به
دریافت مجوز سرمایه‌گذاری: پس از بررسی مدارک و تأیید درخواست، مجوز سرمایه‌گذاری صادر می‌شود.
ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها: ارائه مدارک و دریافت گواهی ثبت شرکت.
افتتاح حساب بانکی: انتقال سرمایه اولیه به حساب بانکی شرکت.
ثبت نام در اداره مالیات: دریافت شماره مالیاتی و ثبت نام برای مالیات بر ارزش افزوده (VAT) و سایر مالیات‌ها.
تفاوت‌ها و نکات کلیدی برای سرمایه‌گذاران خارجی
مجوز سرمایه‌گذاری خارجی:
سرمایه‌گذاران خارجی قبل از ثبت شرکت باید مجوز سرمایه‌گذاری را از کمیسیون سرمایه‌گذاری اتیوپی (EIC) دریافت کنند.
هزینه دریافت مجوز سرمایه‌گذاری ممکن است برای سرمایه‌گذاران خارجی متفاوت باشد و معمولاً کمی بیشتر از سرمایه‌گذاران داخلی است.
حداقل سرمایه‌گذاری:
حداقل سرمایه مورد نیاز برای سرمایه‌گذاران خارجی ممکن است بیشتر از سرمایه‌گذاران داخلی باشد. به عنوان مثال، برای شرکت‌های سهامی خاص (Private Limited Company)، حداقل سرمایه اولیه برای سرمایه‌گذاران خارجی معمولاً بالاتر است.
به طور معمول، حداقل سرمایه اولیه برای سرمایه‌گذاران خارجی می‌تواند از 200,000 دلار آمریکا شروع شود، مگر در موارد خاص که نیاز به سرمایه بیشتری دارند.
هزینه‌های اضافی:
سرمایه‌گذاران خارجی ممکن است هزینه‌های اضافی برای ترجمه و تأیید مدارک، مشاوره حقوقی و هزینه‌های اداری پرداخت کنند.
هزینه‌های مربوط به اخذ ویزا و مجوز کار برای کارکنان خارجی نیز باید در نظر گرفته شود.
هزینه‌های معمول برای ثبت شرکت توسط سرمایه‌گذاران خارجی
هزینه دریافت مجوز سرمایه‌گذاری:
هزینه‌های دریافت مجوز سرمایه‌گذاری از کمیسیون سرمایه‌گذاری اتیوپی (EIC) ممکن است بین 200 تا 1,000 دلار آمریکا باشد.
هزینه‌های ثبت شرکت:
هزینه‌های رسمی ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها مشابه سرمایه‌گذاران داخلی است، اما هزینه‌های اضافی مانند ترجمه و تأیید مدارک ممکن است برای سرمایه‌گذاران خارجی بیشتر باشد.
هزینه‌های بانکی:
هزینه‌های مرتبط با افتتاح حساب بانکی و انتقال سرمایه اولیه نیز باید در نظر گرفته شود.
5-بخش‌های اولویت‌دار درسرمایه گذاری (داخلی و یا خارجی)
اتیوپی برخی بخش‌های اقتصادی را به عنوان اولویت برای سرمایه‌گذاری خارجی تعیین کرده است، از جمله:
کشاورزی و صنایع غذایی: سرمایه‌گذاری در بخش‌های کشاورزی، فرآوری مواد غذایی و تولید محصولات کشاورزی.
صنعت و تولید: سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی و صنعتی.
زیرساخت‌ها: پروژه‌های زیرساختی مانند حمل‌ونقل، انرژی و ساخت‌وساز.
6-محدودیتها و ممنوعیت‌ها
برخی از بخش‌ها و فعالیت‌های اقتصادی در اتیوپی برای سرمایه‌گذاران خارجی محدود یا ممنوع شده‌اند. این موارد در قوانین و مقررات مشخص شده‌اند و سرمایه‌گذاران باید از آنها آگاه باشند.
در اتیوپی، برخی از بخش‌ها و فعالیت‌های اقتصادی برای سرمایه‌گذاران خارجی محدود یا ممنوع شده‌اند. این محدودیتها به منظور حفاظت از صنایع داخلی، منابع طبیعی و منافع ملی وضع شده‌اند. در اینجا به برخی از این موارد اشاره می‌شود
الف -بخش‌های کاملاً ممنوعه
بخش‌هایی که سرمایه‌گذاران خارجی به هیچ وجه اجازه فعالیت در آنها را ندارند، عبارتند از:
رسانه‌های چاپی و پخش: شامل روزنامه‌ها، مجلات، رادیو و تلویزیون.
خدمات امنیتی: فعالیت‌های مربوط به امنیت و حفاظت.
نقل‌وانتقالات داخلی: شامل تاکسی‌ها، اتوبوس‌های شهری و خدمات حمل‌ونقل درون‌شهری.
ب- بخش‌های دارای محدودیت مالکیت
بخش‌هایی که در آنها مالکیت سرمایه‌گذاران خارجی محدود شده است:
بانکداری و خدمات مالی: سرمایه‌گذاری در بانک‌ها و مؤسسات مالی با محدودیت‌های خاص.
بیمه: خدمات بیمه‌ای که فقط به شرکت‌های داخلی تعلق دارند.
پخش داروها و مواد شیمیایی پزشکی: سرمایه‌گذاری در تولید و پخش داروها و مواد شیمیایی پزشکی با محدودیت‌هایی مواجه است اما با توجه به نیاز این کشور در موضوع پزشکی این محدودیتها متوجه این بخش نخواهد بود.
ج- بخش‌های کشاورزی و منابع طبیعی
در برخی از فعالیت‌های کشاورزی و منابع طبیعی، سرمایه‌گذاری خارجی محدود شده است:
کشت محصولات استراتژیک: مانند گندم، ذرت و سایر محصولات اصلی.
ماهیگیری در آب‌های داخلی: محدودیت‌هایی در این زمینه وجود دارد.
د- فعالیت‌های خدماتی و تجاری
برخی فعالیت‌های خدماتی و تجاری که برای سرمایه‌گذاران خارجی محدود یا ممنوع شده‌اند، شامل موارد زیر هستند:
خدمات بازرگانی داخلی: شامل فعالیت‌های خرده‌فروشی و عمده‌فروشی در سطح داخلی.
خدمات حمل‌ونقل: فعالیت‌های حمل‌ونقل داخلی مانند تاکسی‌ها، اتوبوس‌های شهری و خدمات مشابه.
خدمات حقوقی و وکالت: خدمات حقوقی و وکالت فقط به وکلای داخلی تعلق دارند.
ه- بخش‌های انرژی و منابع معدنی
برخی از فعالیت‌ها در بخش انرژی و منابع معدنی نیز دارای محدودیت‌هایی هستند:
استخراج نفت و گاز: محدودیت‌هایی در استخراج و بهره‌برداری از منابع نفت و گاز وجود دارد.
تولید انرژی هسته‌ای: سرمایه‌گذاری در تولید انرژی هسته‌ای به شدت کنترل شده است.
7-حل و فصل اختلافات
اتیوپی به پیمان‌های بین‌المللی مربوط به حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری پیوسته است. این شامل عضویت در مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری (ICSID) می‌شود.
وب‌سایت کمیسیون سرمایه‌گذاری اتیوپی (EIC) اطلاعات جامعه و کاملی دراین خصوص ارائه نموده است.