سندیکای صنعت برق در سالهای اخر دهه 70 با بشاراتی امیدبخش تأسیس گشت؛اما آرامآرام هدف خود را که رسیدن به آرمانهای متعالی در جهت توسعه صنعت بود، تغییر داده، به بیراهه کشاند. این کجرویها مرا بران داشت تا بهنقد پارهای از سیاستهای کنونی سندیکا بپردازم.
مهندس فریدون محمودیان، مدیرعامل شرکت فولمن از مدیران پیشکسوت صنعت برق در انتقاد از عملکرد سندیکای صنعت برق ایران نامهای در رسانهها منتشر کرده است. متن نامه به شرح زیر است:
اعضای محترم سندیکای صنعت برق کشور
رونوشت: هیئتمدیره سندیکا و ارگانها و افراد مرتبط
با عرض سلام، این نامه سرگشاده و انتقادآمیز را در پی آگاهی از برخی اقدامات مخالف آرمانهای اولیه و درواقع ضد صنعتی سندیکای صنعت برق، جهت استحضار و متعاقباً درخواست انجام اقدامات مقتضی حضورتان تقدیم مینمایم.
سندیکای صنعت برق در سالهای اخر دهه 70 با بشاراتی امیدبخش تأسیس گشت؛اما آرامآرام هدف خود را که رسیدن به آرمانهای متعالی در جهت توسعه صنعت بود، تغییر داده، به بیراهه کشاند. این کجرویها مرا بران داشت تا بهنقد پارهای از سیاستهای کنونی سندیکا بپردازم.
یادآوری : در سالیان گذشته تعدادِ انگشتشماری شرکتهای فعال و تأثیرگذار در بخش خصوصی کشور، که به تولید محصولات صنعت برق و خدمات فنی- مهندسی اشتغال داشتند؛اما بعد از مدتی همگی با موانعی شدید درراه توسعه از قبیل مقررات تبعیضآمیز،ایجاد فلهای شرکتهای خصولتی-خودمانی و رشد رانتخواری و فساد سیستماتیک در رنج و فشار قرار گرفتند. در چنین فضایی اراده بر این شد تا بهمنظور ایجاد شفافیت و بسترسازی درزمینه ی اصلاح و توسعه پایداراین صنعت در کشور، در چارچوب یک نهاد غیردولتی و مستقل در مسیر دستیابی به اهداف ملی، تأمین امنیت سرمایه گزاری و تشویق به فعالیت صنعتی گام بردارند. هزار افسوس که آن آهنگ نویدبخش چنین به ناله حزنآلود مبدل شد.
گمان میبرم که آن ایده آلها و ارزشها به دلایل زیر فراموش شدند:
- جاهطلبی مفرط، تمامیت خواهی و بزرگنمائی، که حتی انتخاب نام غلو آمیز و بیمنطق "سندیکای صنعت برق ایران" نشانه ای ازان بود ، کماانکه در آغاز وزارت نیرو بهدرستی با این نامگذاری، بهصورت غیررسمی ابراز مخالفت نمود. ولی بعد از بیخاصیت شدن سندیکا و تبدیل آن به ملغمهای از اعضای غیر متجانس و تحت کنترل دولتی، از مخالفت جدی با آن صرفنظر نمودند.
- ا نتخاب استراتژی رشد سریع کمی در برابر توسعه پایدار کیفی حرفهای با جذب و پذیرش تعداد زیادی شرکت خصولتی - خودمانی بهعنوان عضو، که طبیعتاً خواستههایی کاملاً متفاوت با اهدافِ ارزشی و در پارهای موارد عملاً در تضاد باایدالهای بنیانگذاران بود.
- تحتالشعاع قرار گرفتن اهداف اصلی و ارزشی در مقابل دلخوشی برخی ،نسبت به درآمدهای ناشی از تکثر اعضاء بانفوذ و برخورداری از امکانات مالی ایشان، ازجمله شرکت دولتی مپنا که ازنظر ابعاد مثابه یک وزارتخانه بوده و بههیچوجه دغدغههای شرکتهای کوچک و متوسط بخش خصوصی عضو سندیکا را نداشته است.
- ایجاد واحدهای پولساز و تبلیغاتی مانند سیستم داوری و نشریه ستبران.
- شائبه منفعتجویی برخی از افراد که برای دستیابی بیشتر به رانتها، مصرانه در پی کسب عنوان عضویت در مدیریت سندیکا بودند.
- و غیره
امید برآورده نشده آن بود که سندیکا بهعنوان نماینده بخش خصوصی صنعت برق و تلاشگران انگشت شمار آن، در مواجهه با خودکامگی و فساد ضد صنعتی قدرتمند و پرنفوذ، به افشاگری و مقابله بپردازد و نه انکه ، خدایناکرده این نهاد تبدیل به دفتر لابیگری برای تبانی برخی افراد گردد.ایجاد ارگانهایی پول ساز وتبلیغاتی داوری و نشریه ستبران ،هرچند که اگر این دواورگان مهم به بیراهه نمیرفتند میتوانستند منشأ اثرات بسیار خوب و سازنده برای صنعت برق بوده و برای سندیکا هم وجاهت قانونی همهجانبه ایجاد کنند و دستیابی به اهداف و ارزشهای اولیه بنیانگذاران را تسریعکنند.که متاسفانه چنین نشد!.
در این مختصر فقط به ذکر یک نمونه از عملکردهای این دو اورگان سندیکا، بهطور فشرده پرداخته و درخواست دارم، اگر نشریه ستبران خود را متعلق به همه اعضای سندیکا میداند، این نامه را نیز در صفحات خود منتشر سازد.
نخست نشریه ستبران : کاملاً طبیعی و قابلدرک است که صفحات محدودی از این نشریه به آگهیهای بازرگانی اختصاص داده شود (بهقصد جبران قسمتی از هزینههای خود)، فصلی شامل مقالات علمی – مدیریتی و کارآفرینی، قسمتی مختص گفتوگو باشخصیتهای دولتی و یا خصوصی صنعتی در موارد علمی – اجتماعی – اقتصادی - مدیریتی و یا انتقادی در حوزه صنعت برق و نیز بخشی مرتبط با مصاحبههای اعضاء هیئتمدیره سندیکا در خصوص دیدگاهها - پیشنهادها و نظراتشان پیرامون ارزشها - اهداف و برنامههای سندیکا باشد؛ اما بر اساس قوانین رایج بینالمللی، نشر هرگونه رپورتاژ آگهی در چهارچوب مقاله و یا بهظاهر مصاحبه برای نشریهای وزین متعلق به NGO سندیکای بزرگ دولتی-خصوصی صنعت برق با تعداد زیادی عضو با نظرات، ارزشها و خلقیات متفاوت یک جرم است خاصه آنکه نام شخص حقیقی مصاحبهکننده ذکر نشود و خواننده به اشتباه آرا و تبلیغات او را، بهحساب دیدگاههای سندیکای صنعت برق بگذارد!! و مصاحبهشونده هم بدون رعایت لزوم راستگوئی، اطلاعات ناقص و نادرست ارائه نماید (چهبسا در همان نظرات و نوشتهها چندین تناقض آشکار نمایان باشد)، و نهایتاً مصاحبه شونده، خود را در جایگاه پدر صنعت برق دانسته، راهکار برونرفت از بحرانِ اقتصادی صنعت برق کشور را بهگونهای مشخص، در قالب تکرار روشهای رانتی و تبعیضی به نفع خود و شرکتش توصیه نماید و وزارت نیرو را به جلوگیری از پیشرفت شرکتهای کوچک و متوسط تشویق کند؛ ( شرکتهایی که ضمن رعایت کیفیت، باقیمتهای کمتر پیشنهادی خود مشکلاتی برای انحصارگری رانتخواران فراهم میآورند) و نهایتا" مصاحبهشونده با وعدههای سر خرمن ادعاکند، چنانچه شرکتشان بزرگتر شود، میتوانند کار تحقیق و توسعه را نیز آغاز کنند!
در پایان این مطلب، به مسئولین نشریه ستبران و همچنین سایت صبا که باز پخش کننده مجددان بعد از گذشت چند سال بوده،محترمانه توصیه میکنم که کلیدواژه رپورتاژاگهی را در اینترنت جستجو فرمایند تا بهتر و بیشتر درباره مسئولیتهای چاپ مطلب در نشریه های خود آگاهی کسب کنند. عدم رعایت اینگونه اصول نه تنها احتمال خطرات گرانسنگی برای نشریه دارد بلکه موجب خواهد شد تا برخی صاحبنظران از ارائه مقالات علمی و طرح تجربیات و پیشنهادهای سازنده خود برای درج در ان نشریه ها خودداری کنند.
دوم مقوله داوری : نگارنده از داوریهای قبلی سندیکا اطلاعاتی ندارد، لذا به نشریه ستبران توصیه میکنم، جهت ایجاد شفافیت و جلب اعتماد بیشتر اعضا، در بخش گزارشهای عملکرد سندیکا، نتایج داوریهای سندیکا راهم منعکس کند که اگر چنین شود شاید هیئت مدیره محترم و داوران نیز با حساسیت، کنترل و احساس مسئولیت بیشتر به وظایف خود عمل کنند.
در جهت یاد آوری عرض میکنم که در شروع ، به امر داوری در ارتباط بارفع مشکلات اعضای خود و زیرمجموعههای وزارت نیرو پرداخته میشد. البته با هزینه کردن از وجهه و اعتبار بهحق استاد راهنمای بزرگمان جناب آقای مهندس ناصح که شرافت و انصافشان بلاتردید مورد تائید همگان است، عملکرد داوری سندیکا مشروعیت یافت اما متأسفانه بعدها، در غیاب ایشان این امکان مورد سوءاستفاده قرار گرفت.
بهعنوانمثال میتوان از داوری صورت گرفته در مورد پرونده " فولمن – رویان رود"یادکرد که خوشبختانه با کسب اطلاع از عدم حضور جناب آقای مهندس ناصح در این داوری نابهنجار به شرکت فولمن تکلیف گردید برای اعاده حق، علیه پیمانکار مدعی و نیز سندیکا،به دلیل داوری غیرحرفهای و یکطرفهاش با صرف وقت و تحمل هزینه های زیاد، نزد قوه قضائیه دادخواهی نماید. ک خوشبختانه رأی نهائی دادگاه تجدیدنظر در جهت ابطال حکم سندیکا صادر شد. مایه تأسف و رنجش بسیار است ،تماشای سندیکایی که با آن آرمانها و ارزشهای اولیه و تلاش بسیار تأسیس شد ولی امروز نهتنها آن اهداف را رها کرده بلکه با کجرویهای خود، عدم بررسی درست کارشناسانه با صدور آرا ناهنجار وغیرمنصفانه ،موجبات ابطال رأی داوریاش توسط قوه قضائیه را فراهم اورده و بدین ترتیب آخرین بارقههای امید و اعتمادِ برخی اعضای اصلی خودراخاموش نموده!!
البته در این فرصت با مسرت به کلیه زحمتکشان جوان عرصه صنعت برق و اعضاء درستکار سندیکا نوید میدهم که هنوز کورسویی از اعتماد و عدالتخواهی ،علیرغم وجود خیلی کژیها در میهنمان قابلرؤیت و تأمل است، پس نبایست از حصول نتایج کار و زحمات و تلاشهای خود ناامید شده و فعالیتها را متوقف کنند.
شرح مختصری در باب داوری سندیکا : مسئله عبارت بود از اختلافی بین شرکت فولمن (که متاسفانه سالهاست شخصاً در آن هیچگونه مسئولیت اجرایی ندارم) و یکی از پیمانکاران ساختمانی دستدوم آن " شرکت رویان رود " در مورد پروژه پست فشارقوی لردگان و توسعه پست شهرکرد که میبایست در دیماه ۱۳۸۸ کار به اتمام میرسید اما به دلایلی چون تا خیرات و عملکردهای غلط پیمانکار مذکور، کارفرمای مربوطه(برق منطقهای اصفهان) دستور اخراج رویانرود و کارکنانشان را در بهمن ۸۹ صادر نمود و شرکت مهندس مشاور پروژه،موننکو نیز یکی از مهندسین خود را گویا به دلیل تائید گزارشات و صورتوضعیتهای نادرست و غلط آن پیمانکار،از شرکت اخراج نموده! و بعلاوه گویا سازمان بازرسی هم به همراه برق منطقه دراین خصوص تفحصهای لازم را بکار برده بوده اند.و نهایتاً ، برق منطقه ای اصفهان دستور براجرای نیمه اجرا نشده کارها، توسط خود فولمن را صادر نمود. لیکن پیمانکار مزبور علیرغم دریافت مبالغ بمراتب بیش از ارزش قراردادی کارهای انجامشده خود،از شرکت فولمن، با ادعاهای دروغین، مزاحمتهارا طی سالیان بعد نیز متوقف نکرد و سرانجام موفقیت خود را درگرو انجام داوری سندیکای برق دید و صدالبته سیستم داوری سندیکا هم رضایت ایشان را تأمین و رأی خود را در کمال شگفتی، علیرغم وجود نواقص متعدد به نفع شرکت رویان، مطابق کل ادعاهای ان شرکت صادر نمود!. تعدادی از ایرادات وارده به سندیکا در رسیدگی به این پرونده عبارتند از:
۱-عدم رعایت الزامات قانونی و ضوابط داوری.
۲-بیتوجهی به ایرادات اساسی مطروحه در جلسات داوری از سوی نمایندگان شرکت فولمن.
۳-عدم بررسی کارشناسانه و دقیق مستندات ارائهشده پیمانکار مذکور.
۴-عدم استعلام از برق منطقهای ،شرکت مننکو ،مشاور پروژه و دیگر شاهدان وقایع از کیفیتِ عملکردها،رفتار های فولمن و رویان رود
۵-متعاقباً بیتوجهی کامل هیئت مدیر سندیکا به اعتراضات شرکت فولمن.
گزارشی موجز در خصوص مبالغ مورد اختلاف فولمن و رویان رود و رأی داوری سندیکا:
در اینجا حتی بدون بررسی کامل ادله و خطاهای صورت گرفته، نگاه به مقادیر مالی ذیل، ماهیت ادعاهای بیپایه شرکت رویان رود و کیفیت رأی صادره توسط سندیکا را بخوبی نمایان میکند.
قرارداد فولمن با برق منطقهای اصفهان:
- تاریخ قرارداد: سال ۱۳۸۷
- مبلغ قرارداد اولیه فولمن با کارفرما برای تمامی هزینه های کارهای ساختمانی شامل اورهد شرکت ،هزینه های ضمانت نامه های مربوطه وغیره... : ۴۹ میلیارد ریال
- مبلغ قراردادی بین رویانرود و فولمن بابت تمامی کارهای ساختمانی البته بدون هزینه ضمانت نامه: ۴۶ میلیارد ریال
- جمع مبالغ پرداختی فولمن به رویان رود تنها بابت نیمه انجامشده کارها توسط رویان رود: ۵۱ میلیارد ریال
- مبلغ کارهای باقیمانده ساختمانی، انجامشده توسط فولمن پس از اخراج رویان رود: ۵۰ میلیارد ریال
- کل مبالغ دریافت شده فولمن از کارفرما بابت تمامی کارهای ساختمانی با احتساب تعدیلات مربوطه : ۷۵ میلیارد ریال
- مبلغی که داوری سندیکا با تائید هیئتمدیره محترم حکم نموده که فولمن باید علاوه بر پرداخت های قبلی به رویان رود باج! دهد: ۸۹ میلیارد ریال
تحلیل ارقام فوق از دید داوری سندیکا:
- کارفرما بابت کل کارهای ساختمانی قرارداد با محاسبه اصلاحات و تعدیلات نهایتان پذیرفت به فولمن پرداخت کند 75 میلیارد ریال در مقابل مبلغ قراردادی 49میلیارد ریال.
- فولمن بابت اجرای پروژه هزینه های مستقیم زیررابه میلیاردریال تحمل کرده:رویانرود 51باضافه هزینه های مستقیم اجرائی خود50باضافه هزینه های بالاسری بهرههاوضمانت نامه های بانکی حداقل به تخمین من10%جمع اعداد مذکور بدین ترتیب زیان تحمیل شده به فولمن بابت کار رویان رود حداقل بالغ بر 35 میلیارد ریال بوده
- رای داوری صادره و تأیید شده کتبی هیئت مدیره محترم سندیکا:خیر این زیان کافی نیست و باید فولمن 89 میلیارد ریال دیگر نیز به رویان رو بپردازد تازیانش برای یک قرارداد49میلیارد ریالی به بیش از 124میلیارد برسد! شاید دوستان میپندارندکه مشتری دولتی چنین کلیمی رامی پذیرد و یا فولمن بخود اجازه این گونه کلیمهای فاحش را میدهد!!
سئوال و گلایه
1-در تماسی تلفنی متوجه شدم که جناب آقای دکتر سید محسن میرصدری با اعتماد کلیه اعضاء،عنوان و مسئولیت مهم بازرسی ارکانِ اجرائی و هیئت سندیکا را پذیرفته اند ،ازدید بنده وشاید دیگراعضای سندیکا این مسئولیت خطیر حتی بیش از مسئولیت تک تک اعضای هیئت مدیره است ،لذا بخوداجازه میدهم با کمال احترام پرسشهای زیر رادر ارتباط با این مسئولیت مطرح کنم:
- ایا اعضای هیئت مدیره و ارکان اجرائی سندیکاهمگان بگونه ای کتبی از ارمانها ،ارزشهاو اهداف کلان سندیکا و انتظارات قانونی و بحق اعضاءسندیکا اگاه شده اند؟
- در ماده 129قانون تجارت مفادی پیش بینی شده که اگر شخصی هم زمان ،عضو هیئت مدیره دو شرکت باشد، نتواند اقدامات و تصمیماتی را اتخاذ کند که در ان شائبه تضاد منافع و حقوق دیگر ذینفعان دران دوشرکت قابل تصور باشد. اطمینان دارم که ماهیتاً این اصل شامل شرکتها و NGOهاهم بگونهای میباشد ایا اطمینان دارید که اعضای هیئت مدیره سندیکا به این اصول واقف بوده و انرا رعایت میکنند؟
- ایا شما بعنوان بازرس از موارد مطرح شده در این نوشته در خصوص داوری و نشریه ستبران اطلاع داشته یا ارگانهای مربوطه یشما گزارشی داده اند؟
- رعات قوانین ومقررات برگزاری مناقصات و سفارشات در ایرانمان ، تابع اصول شفافیت برای همه ذینفعان است و خوشبختانه تا اندازه قابل تعملی هم هنوز رعایت میگیرد ولی انتظار اولیه اعضای سندیکااین بوده که پیگیری کند که وزارت نیرو به شرکتهای تحت فرمان خود قانونا اعلام کند که این شفافیت را در مراحل متعاقب مناقصه هم رعایت کند از مواردمهمِ دیگری نیز از جمله :اجرای درست کار، تقبل کلیمها ، پرداخت مبالغ به تعویق افتاده، خاتمه قرار دادها و یا جرایم و پاداشتهای احتمالی. ایا جنابعالی بعنوان بازرس سندیکا، از هیئت مدیره گزارشی در خصوص فعالیتهای هیئت مدیره برای بثمر رساندن این نوع خواسته ملی را دریافت کرده اید.؟
- و غیره که انشاالله در فرصتی دیگر فهرست کاملی از پرسشهای برخی اعضاء را خدمتتان تقدیم خواهم نمود
2-در چنین وضعیتی به خود حق میدهم تا نزد دوست عزیز جناب آقای مهندس بهزاد هم محترمانه اظهار گلایهمندی کنم. چراکه ایشان یکی از سه تن مسئولان منتخب سیستم داوری سندیکا هستند که در مقابل پرسشی از همکار فولمن که "چگونه چنین حکمی صادر شد؟" اظهار بیاطلاعی کردهاند!. چنین پاسخ غیرمسئولانهای از سوی آن عضو هیئت مدیره محترم سندیکا با ان تجربیات و مسئولیت هایه گرانسنگ مدیریتی که داشته و دارند، قطعاً دور از ذهن بوده است. چراکه ایشان بیش از این حقیر استحضار دارند که عدم اطلاع و بی خبری در امور تحت کنترل رافع مسئولیت های بعهده گرفته شده نمیگردد.
اقدام بعدی : با توجه به رأی نهایی دادگاه تجدیدنظر مبنی بر ابطال رأی داوری سندیکا، اینجانب از مدیرعامل شرکت فولمن درخواست نمودهام تا نسبت به جبران خسارتهای حیثیتی، مادی و زمانهای تلف شده خود و همکارانشان ، علیه سندیکا اقدام نماید.
ازآنجاکه انتخابات اعضای جدید هیئتمدیره سندیکا در اینده نزدیکی برگزار خواهد شد، امید است اعضای محترم سندیکا، با انتخاب هیئت مدیرهای متعهد و پیگیر در رابطه باارزشهای حرفهای و ملی، کوشا و هوشیارانه اقدام نمایند. اینجانب با ابراز تأسف از اینکه به علت معذوریتهای پزشکی توان و فرصت ارائه خدمات عملی و پیگیری آنها را ندارم، و با سپاس از پروردگار بزرگ که تنها پاسدار عدالت نهائی ودر فرهنگ پارسیزبانان تنها کارآفرین همه اعصار است ،این حقیر هنوز صدایی و در صورت نیاز فریادی برای نقدهای سازنده صنعتی و ملی برایم به امانت باقی مانده است، ضمن اعلام آمادگی برای هرگونه همکاری، موفقیت اعضا دلسوز و ساعی آن سندیکا را در جهت نیل به آرمانها و ارزشهای اولیه ملی را آرزومندم.
خدمتگزار بازنشسته صنعت برق از شرکت فولمن
فریدون محمودیان