سال سخت پربار

علی بخشی، رئیس هیات مدیره سندیکای صنعت برق ایران:

سال 1399 بدون تردید یکی از دشوارترین و غیرقابل پیش‌بینی‌ترین سال ها برای خانواده بزرگ صنعت برق بود. سالی که با اپیدمی کووید 19، قرنطینه و محدودیت‌های شدید آغاز شد و در ادامه روند کار فعالان اقتصادی را در همه حوزه ها دچار اختلالات جدی کرد، عملا سخت ترین روزها را برای کسب و کارها رقم زد. 

در شرایطی که فعالان صنعت برق در آخرین سال دهه 90 همچنان با رکود تورمی، مطالبات معوق، قراردادهای یکسویه ناعادلانه و تحریم مواجه بودند، شیوع بیماری کرونا عملا به همه این مشکلات دامن زد. سندیکای صنعت برق ایران طی پژوهشی که در همان ماه های ابتدایی سال تهیه و به همه نهادهای ذیربط از جمله نهاد ریاست جمهوری، وزارتخانه‌های صمت و نیرو، مجلس شورای اسلامی و اتاق های بازرگانی ارائه شد، متوسط زیان وارده به فعالان صنعت برق از محل شیوع بیماری کرونا را رقمی بالغ بر 3 هزار میلیارد تومان تخمین زده بود. 

در طول همین مدت و بر اساس بررسی های انجام شده، قیمت دلار، یورو، پوند، لیر و درهم نیز بین ۵۸ تا ۹۹ درصد افزایش یافت و همین مساله در نبود قراردادهای هوشمند و مدیران جسوری که قادر به تصمیم گیری در شرایط بحرانی باشند، صنعت برق را بیش از گذشته زمینگیر کرد. سال 99 به دلیل همین نوسانات غیرقابل پیش بینی که به شکلی مخرب با کرونا همزمان شده بود، سال افول بخش خصوصی این صنعت بود. 

اگرچه سندیکا در طول سال جاری برای اعمال شرایط فورس ماژور در قراردادها تلاش بسیاری کرد اما متاسفانه نه تنها وزارت نیرو بلکه سایر نهادهای بالادستی و نظارتی هم حاضر به پذیرش شرایط فوق‌العاده در قراردادهای صنایع احداث از جمله صنعت برق نشدند. در بستر همین عدم مشارکت و بخشی‌نگری، دوباره موج تازه ای از قراردادهای بلاتکلیف ایجاد شد. 

البته وزارت نیرو و شرکت توانیر با اعلام تنفس سه ماهه در نیمه اول سال و تمدید آن تا ماه های پایانی سال، تا حدی از اقدامات حقوقی سختگیرانه شرکت های کارفرمایی تابعه توانیر جلوگیری کردند اما به هر حال این اقدام نه یک راهکار بلکه نوعی التیام برای زخم های ناشی از فقدان یک اقدام موثر در صنعت برق بود. به همین دلیل سندیکا در کنار تلاش برای تعیین تکلیف قریب به هزار قرارداد متوقف مربوط به پیش از سال 99 که خوشبختانه اکنون اولویت بندی و غربالگری آنها تا اندازه ای با مشارکت توانیر انجام شده، موضوع فورس ماژور و تعیین تکلیف قراردادهای جاری را نیز در دستور کار خود قرار داد و همچنان این موضوع را پیگیری می کند. در همین راستا پیگیری ها از سوی قوه قضاییه، دادستانی کل کشور و سازمان بازرسی به منظور تسریع در تعیین تکلیف قراردادهای متوقف صنعت برق نیز به صورت جدی ادامه دارد. 

مساله کمبود منابع مالی صنعت برق در سال جاری با ابعادی گسترده تر ادامه یافت، با این وجود اما سندیکا موفق شد طی چانه زنی های گسترده با وزارت نیرو و توانیر بخشی از این مطالبات را طی سه مرحله وصول کند. 

ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت های سازنده تجهیزات در حوزه های مختلف که ماه های پایانی سال گذشته به سندیکا واگذار شده بود نیز علیرغم محدودیت های ناشی از شیوع کرونا در سال جاری ادامه یافت و این امر در کنار مجوز مرکز ملی رتبه بندی اتاق ایران برای انجام ارزیابی صنایع الکتریکی توسط سندیکا، موجب شد این تشکل همچنان به عنوان یک مراجع تخصصی ارزیابی شرکت های فعال صنعت برق شناخته شود. 

یکی دیگر از موضوعاتی که پس از دو سال پیگیری، در سال جاری به نتایج قابل قبولی رسید، بخشنامه تنقیح و تلخیص حق بیمه قراردادی مقاطعه کاران بود که خوشبختانه در روزهای پایانی سال از سوی سازمان تامین اجتماعی ابلاغ شد تا ابهامات ناشی از تعدد و قابل تفسیر بودن بخشنامه های این سازمان تا اندازه ای حل شود. البته قطعا بهبود و اصلاح این بخشنامه همچنان در دستور کار سندیکا خواهد بود. 

سندیکای صنعت برق ایران در سال 99 که پرریسک ترین سال برای فعالان اقتصادی محسوب می شد و بسیاری از آنها را در حاشیه نگه داشته بود، رکورد جذب اعضای جدید را شکست و با افزودن 62 شرکت به خانواده بزرگ خود، تعداد اعضایش را به 568 شرکت رساند. البته رکورد مشارکت بی نظیر و مثال زدنی شرکت های محترم عضو نیز در امسال شکسته شد تا بنیان ها و پایه های سندیکا به عنوان نماینده بخش خصوصی صنعت برق مستحکم تر از هر زمان دیگری شود. 

در طول همین سال پر از دردسر و خبرهای بد، روابط عمومی سندیکا در بین بیش از 250 روابط عمومی سازمان ها، شرکت ها و نهادهای بانکی، بیمه ای و صنعتی به عنوان یکی از روابط عمومی های برتر ملی کشور شناخته شد و مورد تقدیر قرار گرفت. همچنین سندیکا در سطح بندی تشکل های اقتصادی عضو اتاق بازرگانی نیز به تنها تشکلی تبدیل شد که موفق به کسب رتبه A+ شده است. این رتبه برای تشکل های با جایگاه "مرجعیت دانشی" در حوزه کاری مربوطه در نظر گرفته می شود و تنها سندیکای صنعت برق ایران حائز شرایط و شایستگی این رتبه شناخته شده است. 

این دستاوردها در یکی از سخت ترین سال های صنعت برق بی تردید حاصل همدلی، وفاق، مشارکت و اعتماد اعضای سندیکا است. بدون این همراهی ارزشمند و سازنده، بی هیچ شکی، سندیکا توانایی و قدرتی برای پیگیری مشکلات بخش خصوصی صنعت برق نداشت. این تشکل بدون حمایت و سرمایه اجتماعی اعضای خود، نمی توانست صدای واحد این صنعت باشد و چه بسا که این صدا هم هرگز شنیده نمی شد. 

حالا سال 1399، سال همه گیری جهانی کرونا، جهش بی سابقه نرخ ارز، افزایش تورم و نوسانات گسترده اقتصادی، کاهش توان مالی فعالان کسب و کار و سال تضعیف چندین باره اقتصاد ایران، با همه دشواری هایش در آستانه پایان است. افق 1400 که سال انتخابات ریاست جمهوری است، مبهم و پربیم است، با این حال اما به جز تلاش و مقاومت و برنامه ریزی کاری نمی توان کرد. فعالان صنعت برق بدون تردید در سال آینده هم مانند همه سال های گذشته به تلاش خستگی ناپذیرشان ادامه خواهند داد و سندیکا هم تلاش می کند که دوشادوش آنها برای بهبود فضای کسب و کار این صنعت از جان مایه بگذارد. 

سال آینده البته برای سندیکا هم حساس و سرنوشت ساز است. انتخابات دوره هشتم هیات مدیره جز با مشارکت جدی و فعال اعضا نمی تواند به بهبود این تشکل منجر شود. لذا امید آن می رود که اعضای محترم مانند همیشه برای ارتقای جایگاه تشکل خود و افزایش قدرت چانه زنی نماینده شان، در انتخابات هیات مدیره هم مشارکتی فعال داشته باشند. 

در پایان برای همه اعضای محترم، فعالان صنعت برق و خانواده بزرگ این صنعت آرزوی سالی سرشار از موفقیت و شادکامی داریم. 
سال نو مبارک ....