در بیست و پنجمین نشست کمیسیون «بهبود محیط کسب و کار و رفع موانع تولید» اتاق بازرگانی تهران وضعیت شاخص رقابت‌پذیری در ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
اعضای کمیسیون «بهبود محیط کسب و کار و رفع موانع تولید» اتاق بازرگانی تهران در بیست و پنجمین نشست این کمیسیون به بحث و بررسی در خصوص مسائل مربوط به قانون مشاغل سخت و زیان‌آور، قانون بازنشستگی پیش از موعد و همین‌طور وضعیت ایران در گزارش رقابت‌پذیری جهانی پرداختند و علاوه بر بررسی مشکلات مربوطه پیشنهادات خود را در این زمینه ارائه کردند.
در ابتدای این نشست کارشناس این کمیسیون، توضیحاتی در مورد قانون مشاغل سخت و زیان‌آور و همچنین قانون بازنشستگی پیش از موعد ارائه کرد و گفت: طرحی در قالب اصلاح پارامتریک با نگاه تامین اجتماعی در مجلس مطرح شده و در حال پیگیری است. به نظر می‌رسد که تغییرات پارامتریک برای کارفرما مشکل‌ساز خواهد شد. قانون در حال حاضر ایرادات اساسی دارد که یکی از آنها وجود تضاد در قانون است، در جایی از سالم‌سازی یاد شده و در جایی دیگر بحث سنوات ارفاقی و حمایتی مطرح شده است که این دوگانه است زیرا از طرفی کارگر به دنبال افزایش سنوات است و از طرفی دیگر سالم‌سازی که میان این دو تضاد وجود دارد.
محمد اصابتی افزود: مسئله دیگر عطف به ماسبق شدن موضوع در قانون است؛ عطف به ماسبق شدن بدین معناست که فردی 20 تا 25 سال سابقه دارد که باید بر آن اساس در سنوات ارفاقی ضرب شود و از آن مزایا استفاده کند.
کارشناس کمیسیون «بهبود محیط کسب و کار و رفع موانع تولید» اتاق بازرگانی تهران، بر این عقیده است که اگر در مورد طرحی که در مجلس است، موضع‌گیری مناسبی صورت نگیرد و این طرح تصویب شود مشکلاتی عدیده‌ای در ارتباط کارگر و کارفرما رخ خواهد داد و بنابر دیدگاه سازمان تامین اجتماعی بار سنگینی برای این سازمان به همراه خواهد داشت.
او اضافه کرد: در خصوص آیین‌نامه مصوب سال 80، حدود دو سالی است که تلاش‌هایی با هدف ایجاد تغییرات صورت می‌گیرد که این هدف تا حدودی محقق شده است و در شورای اجرایی کارها انجام شده است و منتظر تصویب و بررسی شورای گفت‌وگوست که لازم است پیگیری لازم از سوی اتاق بازرگانی انجام شود تا در شورای گفت‌وگو مطرح شده و به تصویب برسد و مراحل بعدی را طی کند.
در ادامه رئیس کمیسیون «بهبود محیط کسب و کار و رفع موانع تولید» اتاق بازرگانی تهران با تاکید بر این نکته که شرایط فعلی برای همکاری با نمایندگان و پیگیری از مجلس مناسب است، گفت: مجلس جدید آمادگی خود را برای همکاری در خصوص این موضوع اعلام کرده و فرصت بسیار خوبی است تا خلاصه‌ای از ایرادات قانون و آیین‌نامه به صورت پارامتریک مطرح شده و در قالب یک گزارش به شورای ماده 12 یا کمیسیون متناظر در مجلس ارائه شود تا مشاغل سخت و زیان‌آور و بازنشستگی زودهنگام مورد بررسی کارشناسی و دقیق قرار گیرد.
محمدرضا نجفی‌منش با بیان این نکته که متوسط امید به زندگی افزایش پیدا کرده است، گفت: بازنشستگی در 50 سالگی رخ می‌دهد و متوسط امید به زندگی 75 سال است. سازمان تامین اجتماعی باید در حدود 25 سال مستمری پرداخت کند. لذا توصیه می‌شود این مشکل به صورت تدریجی برطرف شود و مشابه طرح گران شدن بنزین که به یکباره صورت گرفت و با اعتراض مرد‌می روبه‌رو شد، نباشد.
نجفی‌منش در ادامه این نشست به بحث بررسی وضعیت ایران در زمینه گزارش رقابت‌پذیری جهانی پرداخت و گفت: با توجه به مسائل مطرح شده در جلسه روسای کمیسیون‌های اتاق بازرگانی تهران مبنی بر اینکه بهبود فضای کسب و کار بخشی از کار است اما اثرات آن محسوس نیست مشخص شد که لازم است برای بهبود اثرات، شاخص‌های 12گانه رقابت‌پذیری و مالکیت را در نظر بگیریم. به این معنا که علاوه بر شاخص انجام کسب‌وکار بانک جهانی، رقابت‌پذیری نیز در نظر گرفته شود.
وی در ادامه شاخص‌های 12گانه رقابت‌پذیری را مورد اشاره قرار داد و گفت: نهادها، زیرساخت‌ها، ثبات اقتصاد کلان، بهداشت و آموزش ابتدایی، آموزش عالی و حرفه‌ای، کارایی بازار کالا، کارایی بازار نیرو، پیشرفته بودن بازارهای مالی، اندازه بازار، پیشرفته بودن بنگاه‌های تجاری، نوآوری و آمادگی تکنولوژیک موارد 12گانه این شاخص هستند که باید مواردی که به این کمیسیون ارتباط بیشتری دارند، انتخاب شده و مورد بررسی قرار گیرند.
چالش بازارهای مالی و زنجیره تامین نیروی انسانی برای ارتقا رقابت‌پذیری
سپس علیرضا کلاهی، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، در خصوص موضوع رقابت‌پذیری توضیحات کامل‌تری ارائه کرد و گفت: مجمع جهانی اقتصاد سالیانه گزارشی را تهیه می‌کند که رقابت‌پذیری اقتصاد‌ها در آن مورد مقایسه قرار می‌گیرد. شاخص رقابت‌پذیری در 12 بخش که 136 مولفه را پوشش می‌دهد، خلاصه می‌شود. در ذیل این گزارش نیز موانع اصلی رقابت‌پذیری ارائه می‌شود.
کلاهی ادامه داد: مسئله رقابت‌پذیری شامل موضوع کفایت‌های بازارهای مالی به‌ویژه بازار سرمایه، نظام آموزشی کشور، نظام بهداشت، اقتصاد کلان، مقیاس بازار، زیرساخت‌ها و فضای نوآوری است که در عمل در ایران، تولید با ارزش افزوده بالا را فلج کرده است و علت نیز روشن است مثلا در صنعت خودرو هنگامی که فضای رقابت‌پذیری فراهم نباشد این انباشت هزینه‌های زائد در هر پله عملا تولید با ارزش افزوده بالا برای ایجاد اشتغال و تنوع دادن به پایه‌های صادراتی را فلج می‌کند.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران افزود: در برخی از شاخص‌ها نظیر مقیاس بازار به دلیل ابعاد کشور در وضعیت خوبی قرار داریم همچنین در مورد نظام آموزشی و بهداشتی جزء کشورهای نسبتا خوب هستیم و در رتبه 40 در بین 139 کشور مورد سنجش قرار داریم. اما متاسفانه در برخی موارد بسیار ضعیف هستیم مانند بازارهای مالی و زنجیره تامین نیروی انسانی زیرا نیروی انسانی با هزینه پایین کیفیت لازم برای ورود به بازار کار را ندارد.
وی ضمن اشاره به صحبت‌های انجام شده با رئیس اتاق بازرگانی تهران اعلام کرد: مقرر شده است که در حدود 20 الی 40 مورد از شاخص‌هایی که اولویت بیشتری دارند و در حد و اندازه اتاق هستند را انتخاب کنیم؛ سپس حلاجی اولیه انجام داده و به تعداد حدود 20 مورد برسانیم و بعد از آن این موارد را به موضوع سهولت کسب و کار اضافه کنیم.
او ادامه داد: مواردی که کمیسیون کسب و کار می‌تواند روی آن کار کند و جزو موانع کسب و کار به شمار می‌آید، تغییر ناپایداری قوانین و آیین‌نامه‌هاست همچنین بحث فساد نیز می‌تواند مولفه دیگری باشد که مقرر شد با حضور هیئت رئیسه کمیسیون‌ها و تیم کارشناسان مدرسه کسب و کار نشستی برگزار شود و در مورد این شاخص‌ها و انتخاب آنها یک طوفان فکری داشته باشیم تا پس از مشخص شدن، این موارد به یک اکشن‌پلن تبدیل شده و روی آن کار شود.
در پایان محمدرضا نجفی‌منش، با مشخص کردن مواردی که به ماموریت این کمیسیون نزدیک‌تر است گفت: موارد آموزش عالی و حرفه‌ای، کارایی بازار نیروی کار و پیشرفته بودن بنگاه‌های تجاری که در حقیقت پیشرفته بودن کسب و کار است می‌تواند از آیتم‌هایی باشد که لازم است این کمیسیون روی آن فعالیت انجام دهد.