رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به وضعیت اقتصادی کشور، حجم نقدینگی و وضعیت ذخایر ارزی، کاهش 15درصدی نرخ تورم در سال 99 را پیشبینی کرد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، عبدالناصر همتی در برنامه گفتوگوی تیر امشب شبکه خبر در خصوص تعویق سه ماهه پرداخت تسهیلات قرضالحسنه و 10 گروه شغلی اظهار داشت: براساس تصمیماتی که در دولت و بانک مرکزی در خصوص آثار اقتصادی شیوع کرونا، پرداخت اقساط تسهیلات کسب و کارهای زیاندیده از کرونا سه ماه به تعویق میافتد و البته براساس مصوبه شورای پول و اعتبار این تعویق مشمول جریمه نمیشود.
وی با بیان اینکه گیرندگان تسهیلات قرضالحسنه تا سه ماه لازم نیست اقساط خود را پرداخت کنند، افزود: در فضای مجازی نوشته بودند که بانکها از حساب افراد برداشت کردهاند اما با توجه به اینکه 20 هزار شعبه در سطح کشور داریم و تا ابلاغ بخشنامه و طی شدن بروکراسی اداری ممکن است چنین اتفاقی افتاده باشد اما اگر برداشتی انجام شده باشد بانکها مؤظف هستند پول را به حساب افراد بازگردانند.
رئیس کل بانک مرکزی تأکید کرد: بانکها همراهی بیشتری با مردم داشته باشند و اقساط ماههای اسفند، فروردین و اردیبهشت را از مشمولان این طرح مطالبه نکنند.
همتی با اشاره به تصمیمی دیگر این بانک مبنی بر قطع نشدن ارائه خدمات بانکی برای افرادی که در دوره سه ماهه اسفند تا اردیبهشت چک برگشتی دارند، گفت: این افراد سه ماه مهلت دارند همچنان از خدمات بانکی استفاده کنند ولی دارنده چک میتواند پول خود را همچنان طلب کرده و حتی شکایت حقوقی کند و ما در رویه قضایی دخالتی نمیکنیم.
وی با اشاره به افزایش سقف نقل و انتقال وجه از 3 میلیون تومان به 10 میلیون تومان، همچنین افزایش امکان برداشت وجه نقد از 200 به 500 هزار تومان از طریق خودپردازها گفت: برخی این نقد را مطرح میکنند که با این کار اسکناس در گردش افزایش مییابد و موجب شیوع کرونا میشود اما ما این اختیار را برای مشتریان قرار دادیم و اگر بخواهند میتوانند مبالغ کمتری را دریافت کنند.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین با اشاره به اجرای رمز دوم پویا در شبکه بانکی اظهار داشت: با وجود برخی پیشبینیها مبنی بر کاهش تراکنشهای بانکی پس از اجرای طرح رمز دوم پویا در بهمنماه حجم تراکنشها نسبت به دی و آذر رشد داشت به طوری که در ماه بهمن میزان تراکنشها به 99 میلیون عدد رسید، همچنین متوسط تراکنشهای انتقال وجه از 450 به 650 هزار تومان افزایش یافت.
همتی ضمن تشکر و قدردانی از کارمندان بانکها گفت: ما به مدیران بانکها و شعب این اختیار را دادهایم که شرایط کار را برای کارمندان تسهیل کرده و حتی در صورت امکان کارمندان را شیفتبندی کنند. وی همچنین از مردم خواست برخی کارهای بانکی را که ضرورت و فوریت چندانی ندارد را به آینده موکول کنند.
رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سؤال که با توجه به سلطه آمریکا بر صندوق بینالمللی پول این صندوق به درخواست ما برای دریافت وام 5 میلیارد دلاری پاسخ خواهد داد، گفت: اولاً این حق ما است چرا که ما شصت سال است از این حق استفاده نکردهایم و سالها پول ما در اختیار این صندوق بوده است و وقتی ما در حال حاضر به این پول نیاز داریم چرا از آن استفاده نکنیم.
همتی افزود: ما این درخواست را دادهایم و پاسخ آنها به این درخواست نشان میدهد که چقدر در این ادعای آنها برای کمک به ایران مصمم هستند؛ تاکنون من احساس نکردهام که مشکل خاصی باشد و همکاران من هم مدام پیگیر این مسئله هستند و در حال ارسال ایمیل و دریافت پاسخ آنها در این زمینه هستند.
وی با بیان اینکه فکر نمیکنم مخالفتی از سوی صندوق وجود داشته باشد، تصریح کرد: گفته میشود دریافت وام از صندوق با شرط و شروطهایی همراه است اما اصلاً اینگونه نیست و در شرایطی که ما در تحریم هستیم و نقل و انتقال پول سخت است برای نحوه بازپرداخت آن در حال مذاکره هستیم.
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: این 5 میلیارد دلار برای تأمین کالاهای مورد نیاز مردم و تهیه دارو و تجهیزات پزشکی در مبارزه با ویروس کرونا مورد استفاده قرار میگیرد و این حق ملت ما است.
همتی با تأکید بر اینکه ذخایر ارزی ایران بسیار مناسب است، گفت: از ابتدای سال تاکنون حدود 39 میلیارد دلار برای واردات ارز تأمین کردهایم و این 5 میلیارد دلار در مقابل آن رقمی نیست. تحریمهای آمریکا موجب شده است که ما در مخارج ارزی خود احتیاط کنیم اما با این حال از حق خودمان برای دریافت وام از صندوق بینالمللی پول استفاده خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه مشکلی برای تأمین ارز وجود ندارد، خاطرنشان کرد: از ابتدای سال تاکنون برای واردات کالاهای اساسی 14.8 میلیارد دلار کالای اساسی وارد کردهایم و با وجود اینکه در روزهای اخیر شایعاتی در سطح کشور مطرح شد و مردم برای خرید به بازار مراجعه کردند اما با وجود افزایش این تقاضا دیدید که فردای آن روز فروشگاهها پر از کالا بود ولی در اروپا با وجود اینکه آن کشورها در تحریم قرار ندارند به سرعت فروشگاهها خالی شد.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه صادرکنندگان در سال جاری 24.4 میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما عرضه کردهاند، بیان داشت: این میزان انتقال ارز حاصل از صادرات به داخل کشور یک رکورد خوبی است چرا که در شرایط تحریم و کاهش درآمدهای نفتی دولت هر ماه 1.5 میلیارد دلار ارز برای واردات کالاهای غیراساسی اختصاص مییابد.
همتی با اشاره به بلوکه کردن دهها میلیارد دلار از ذخایر ارزی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران توسط دولت آمریکا، گفت: آنها حق ندارند که پولهای ما را بلوکه کنند و ما حتماً این موضوع را پیگیری حقوقی خواهیم کرد.
وی در ادامه در خصوص رشد اقتصادی سال جاری گفت: مقام معظم رهبری سال 98 را سال رونق تولید نامگذاری کردند و خوشبختانه رشد اقتصادی 9 ماهه اول نشان میدهد که فرمان و خواست ایشان محقق شده است.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: سال گذشته رشد اقتصادی نفتی و غیر نفتی کشور منفی شد اما از ابتدای سال جاری با تلاشهایی که بانک مرکزی و سایر مجموعههای دولت و مردم انجام دادهاند رشد اقتصادی افزایش یافت و ما آثار آن را در رشد اقتصادی سه ماهه سوم سال جاری میبینیم. به طوری که رشد اقتصادی با احتساب نفت در فصل پاییز مثبت 1.3درصد و رشد غیر نفتی مثبت 3.3 درصد شده است.
همتی ادامه داد: رشد اقتصادی کشور در 9 ماهه امسال با احتساب نفت منفی 6.7درصد اما بدون احتساب نفت مثبت 1.3 درصد محاسبه شده است. هنوز آثار کرونا بر رشد اقتصادی 98 مشخص نیست اما با توجه به اینکه تأثیر آن بیشتر در اسفندماه بوده است فکر میکنم که رشد اقتصادی فصل زمستان هم مثبت خواهد بود و خوشبختانه رشد اقتصادی سال 98 با همت دولت و مردم افزایش یافت.
وی در پاسخ به سؤالی درباره وضعیت بازار ارز اظهار داشت: در آمریکا با توجه به مشکلات ناشی از کرونا و سقوط قیمت نفت میبینیم که کل اقتصاد این کشور به هم ریخته است و بانک مرکزی آمریکا 500 میلیارد دلار به بازارهای مالی تزریق کرده و نرخ بهره را به حدود صفردرصد رسانده است اما باز هم میبینیم بازار سهام کشور سقوط میکند و حتی پیشبینی رشد اقتصادی صفردرصد برای آمریکا میشود.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: حال اگر سال 98 ایران را ببینیم حوادث مختلفی مانند سیل، سرنگونی پهباد آمریکایی، افزایش قیمت بنزین، کاهش شدید قیمت نفت، ادامه تحریمها و سقوط ناگوار هواپیما در آن رخ داد با این وجود نرخ ارز از ابتدای سال تاکنون فقط 15درصد افزایش داشته است.
همتی ادامه داد: نرخ تورم در سال جاری 35درصد بود اما نرخ ارز تنها 15درصد رشد کرده است که نسبت به تورم عدد قابل توجهی نیست اما بنده معتقدم که نرخ فعلی ارز واقعی نیست و با شاخصهای اقتصادی همخوانی ندارد. با توجه به شیوع کرونا و بسته شدن مرزها صادرات با مشکل مواجه است و برخی کالاهای صادراتی در مرزها گیر کرده و بازگشت ارز حاصل از صادرات را با مشکل مواجه کرده که اینها از جمله عوامل مؤثر بر نرخ ارز بوده است.
وی افزود: ذخایر ارزی بانک مرکزی خوب و در بخش اسکناس فوقالعاده است اما این نوسانها بیشتر روانی و بازیهایی است که در بازار ارز میشود و تلاش ما این است که به تدریج آرامش و ثبات را در بازار ارز ایجاد کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی تأکید کرد: با آغاز سال جدید سیاستهای جدید ارزی را اجرا خواهیم کرد و سعی میکنیم ثبات را در این بازار حاکم کنیم.
همتی با اشاره به روند کاهشی نرخ ارز در سامانه نیما تصریح کرد: در 2 هفته اخیر نرخ ارز در نیما که تقاضای بخش حواله و واردات را انجام میدهد روندی کاهشی داشته و این طبیعی نیست که در بازار اسکناس نرخ ارز افزایش یابد. حجم معاملات در بازار اسکناس بسیار پایین بوده و خریدار عمده این بازار بانک مرکزی است.
وی در ادامه در خصوص پرداخت تسهیلات به بخش تولید اظهار داشت: از ابتدای سال تا پایان بهمنماه بیش از 850 میلیارد تومان تسهیلات توسط شبکه بانکی پرداخت شده که از این میزان بیش از 30 درصد آن به بخش صنعت اختصاص یافته که البته عمده آن صرف تأمین سرمایه در گردش شده است.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: تلاش کردیم بنگاههای تولیدی مشکلی از لحاظ تأمین مالی نداشته باشند و به همین دلیل طرح گام اجرا کردیم و تسهیلات مناسبی به شرکتهای کوچک و متوسط و شرکتهای دانشبنیان اختصاص داده شد.
همتی تأکید کرد: در صورتی که بانکها به دلیل کرونا از نظر تأمین اعتبار مشکل پیدا کرده باشند بانک مرکزی در خدمت آنها خواهد بود و آنها به هیچ وجه نگران این مسئله نباشند.
وی در پاسخ به سؤالی درباره اجرای عملیات بازار باز گفت: یکی از مهمترین کارهایی که بانک مرکزی به مرحله اجرا درآورده است عملیات بازار باز است که هدف ما در از اجرای این عملیات کنترل تورم و نرخ سود بانکی است.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه این بانک هر هفته آمادگی خرید اوراق از بانکها را دارد، اظهار داشت: خوشبختانه شرایط به گونهای است که بانکها چندان نیازی به فروش اوراق ندارند اما یکی دیگر از دلایل حجم پایین خرید و فروش در قالب عملیات بازار باز این است که بازار عمق چندانی ندارد و ما از دولت میخواهیم در شرایط فعلی که نیاز به منابع هم دارد اوراق بیشتری عرضه کنند تا بانکها بتوانند این اوراق را از دولت خریداری کنند.
همتی با اشاره به کاهش نرخ سود در بازار بین بانکی به 18.4درصد گفت: نرخ این اوراق سه تا پنجساله 20 تا 21 درصد است و این نشان میدهد که بانک مرکزی در حال کنترل انتظارات آتی تورم است و پیشبینی تورم برای سالهای آینده بالا نیست. بانک مرکزی با این ابزار میتواند نرخ تورم و نرخ سود بانکی را کنترل کند و ما از دولت خواهش میکنیم اوراق بیشتری بفروشد.
رئیس شورای پول و اعتبار درباره آخرین وضعیت ادغام پنج بانک نظامی اظهار داشت: این طرح در مرحله خوبی قرار دارد و سه بانک از پنج بانک به مرحله نهایی رسیدهاند و قرار بود همین هفته مجمع آنها برای ادغام در بانک سپه را برگزار کنند اما به دلیل شیوع ویروس کرونا به سال آینده موکول شد. در سال آینده با برگزاری مجامع این بانکها کار ادغام نهایی شده و تابلوی آنها تغییر میکند.
وی در خصوص آخرین وضعیت حجم نقدینگی گفت: حجم نقدینگی براساس آخرین آمارها 29 درصد رشد داشته است که نسبت به متوسط چند دهه اخیر اقتصاد ایران که 25درصد است رقم بالایی محسوب نمیشود. این میزان رشد در شرایطی است که با کاهش شدید درآمدهای نفتی و همه آنها شرایط ویژهای که دقایقی پیش عرض کردم مواجه بودیم. بانک مرکزی یک تنه این تعهدات را به عهده بگیرد و وقتی بانک مرکزی تعهد میکند باید خودش منابع ریالی آن را تأمین کند.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: پنج میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی ارز خریدیم و همین موجب رشد نقدینگی و افزایش خالص ذخایر بانک مرکزی شد و هر زمان که نیاز باشد این ذخایر را آزاد خواهیم کرد.
همتی با بیان اینکه شرایط اقتصادی کشور در سال 98 بهتر از پیشبینیها بود، عنوان کرد: ببینید چه پیشبینیهای برای امسال میکردند؛ از ابرتورمهای وحشتناک تا افزایش شدید نرخ ارز اما هیچکدام از اینها محقق نشد پس واقعاً کار شده و بانک مرکزی در شرایط بسیار سخت توانست این مسائل را مدیریت کند.
وی افزود: آمریکا فکر میکرد با این تحریمها در ایران قحطی میشود اما چنین اتفاقی نیفتاد حتی این سطح از تورم نیز به خاطر شوک ارزی سال 97 بود و ما در سال جاری توانستیم بازار ارز را تا حدودی مدیریت کنیم و تلاش ما این است که شرایط بهتر از گذشته شود.
رئیس کل بانک مرکزی با انتقاد از برخی افراد و رسانهها به دلیل سیاهنمایی از وضعیت اقتصادی کشور گفت: همه ما در یک کشتی هستیم و همه باید به یکدیگر کمک کنیم. در شرایطی که ذخایر ارزی ایران مسدود و کانالهای مالی ما را بستهاند رشد اقتصادی کشور مثبت شده و از این اتفاق باید به خوبی یاد شود. اما میبینیم که برخی میگویند رشد اقتصادی اعلام شده غیر واقعی است؛ این واقعیت دارد، رشد اقتصادی کشور امسال مثبت بوده و افزایش خواهد یافت. نباید در مورد آینده منفیبافی کنیم و این دستاورد مردم و نظام بوده است.
وی تصریح کرد: البته بسیاری از رسانهها مطالب خوبی مینویسند و اقتصاددانان خوبی در کشور داریم و من گاهی از مطالب آنها استفاده میکنم و میآموزم.
همتی پیشبینی تورم سال آینده را حدود 20 درصد عنوان کرد و خاطرنشان کرد: هنوز نمیدانیم ویروس کرونا چه اثراتی بر روی اقتصاد ما خواهد داشت اما بدون احتساب آن پیشبینی ما این است که نرخ تورم در سال آینده حدود 20 درصد باشد.