حمیدرضا صالحی میگوید: مهمترین مشکل حوزه برق این است که هنوز قیمتها واقعی نیست. باید همزمان با واقعی شدن قیمتها، مسیر برای سرمایهگذاری بخش خصوصی هموار شود.
نشست تخصصی کمیسیون انرژی اتاق ایران برگزار شد. در ابتدای این نشست حمیدرضا صالحی از مشکلات حوزه انرژی در ایران گفت: در مورد وضعیت نامطلوب و در مرحله هشدار بخش انرژی در کشور ما، تقریباً اجماع نظر وجود داشته و سیاستهای کلی نظام بر اصلاح روند موجود تأکید دارند. قیمتگذاری حاملهای انرژی یکی از ابزارهای اصلاح وضعیت مصرف انرژی بوده و بدون نگرش جامع به کلیه عوامل، نمیتواند مؤثر واقع شود؛ ازاینرو باید سرچشمههای اتلاف انرژی شناسایی و درنهایت اصلاح شود.
صالحی با اشاره به ظرفیتهای ماده 12 قانون گفت که این ماده دارای ظرفیتهای بالایی برای افزایش بهرهوری و توسعه اقتصادی در بخشهای مختلف است؛ اگرچه در اجرا با مشکلات زیادی مواجه است.
او مشکل دیگر حوزه انرژی را سرکوب قیمتها، عدم توازن در تولید و مصرف و مشکلات سرمایهگذاری خواند که آثار بدی روی اقتصاد و جامعه دارد. تغییر قیمتهای حاملهای انرژی باید بهصورت پلکانی و واقعی انجام شود؛ اتفاقهایی که در سال 1398 در حوزه بنزین افتاد، ریشه در همین بیتوجهیها داشت.
در ادامه نشست، حسین بیات، پژوهشگر حوزه انرژی، گزارشی از طرز مصرف برق در ایران و راهکارهایی برای بهبود شرایط ارائه داد. در این گزارش روند مصرف، تولید، ظرفیت برق از بازه زمانی 1389 تا 1400 بررسی شده است.
محسن طرزطلب، مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی در ادامه نشست از کسری در حوزه برق و خاموشیهای این روزها گفت. در سال گذشته به دلیل مشکلات تأمین گاز، تعمیرات نیروگاههای حرارتی بهموقع انجام نشد، همچنین مجبور شدیم 14 میلیارد مترمکعب سوخت معادل گازوئیل و مازوت استفاده کنیم که عدد بسیار بالایی است. ما نتوانستیم تعمیرات را بهموقع انجام دهیم، البته فکر میکردیم در اسفندماه و تا اردیبهشت ماه این تعمیرات انجام میشود که به دلیل گرما این فرصت هم از دست رفت. از طرفی میزان نزولات جوی نسبت به سال گذشته بین 35 درصدت کمتر شده است؛ این به عمق مشکلات دامن زده است.
او ادامه داد: این تأخیر در شروع تعمیرات و تعویق تعمیرات باعث شد 10 هزار مگاوات کمبود برق داشته باشیم و مشکلات بیش از پیش شود. الآن به دنبال این هستیم که تعمیرات واحدهای نیروگاهی را پیگیری کنیم، به دلیل کسری سوخت و کمبود سوخت مشکلی است که در دو ماهه گذشته از ظرفیت نیروگاهها استفاده شده و ممکن است اگر مشکلات برطرف نشود، روزهای خاموشی بیشتر شود. ولی تمام تلاش ما این است که واحدهای حرارتی طبق برنامه خارج از مدار هستند، وارد مدار شود.
او ادامه داد: عدم تعادل در بحث سرمایهگذاری باعث مشکلاتی شده که امیدواریم این مشکلات برطرف شود. در این موضوع تحریمها باعث شده که سرمایه خارجی هم جذب نشود و امیدواریم این مشکلات برطرف شود؛ البته نیروگاه غرب کارون و آل.ان.جی وارد مدار میشود که این مشکلات را حل خواهد کرد.
بعد از آن آرش نجفی، نایبرئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران گفت: وقتی میگوییم 10 مگاوات کسری برق داریم یعنی 12.5 درصد کسری داریم؛ وظیفه سیاستگذار و بخش خصوصی تنها نقد نیست. باید توافق کنیم، مرکز داوریای تعیین شود تا راه رسیدن به مطالبه بخش خصوصی و برای تعیین تکلیف وضعیت صنعت راه مؤثری پیدا شود. در چارچوب مرکز داوری به چارچوب قانون و مقرراتی میرسیم که مورد توافق ظرفیت باشد. ما میتوانیم مدل مالی بسیار کارآمد ارتقای نیروگاهی داشته باشیم.
در ادامه نشست مهدی مسائلی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران گفت: برای حوزه نیروگاهها برنامهریزی خوبی نداریم و بیشتر مشکلات از عدم برنامهریزی است.
او ادامه داد: در حال حاضر حدود 300 هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم و باید وزارت نیرو بتواند این واقعیتها را در آینده صنعت برق کشور ببیند؛ اینکه این سیاستها چه تبعاتی دارد و آثار تورم در قراردادهای بخش خصوصی چگونه متبلور خواهد شد.
بعد از آن فرج معماری، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران از مشکلات بخش خصوصی گفت: بخش خصوصی باید با شفافیت و پیگیری مشکلات خود را با سیاستگذاران مطرح کند.
بعد از آن صالحی تأکید کرد: ما از هیچ مطالبه مورد نظر بخش خصوصی چشمپوشی نکردهایم و سعی کردهایم همیشه در این مسیر حرکت کنیم.
در ادامه اسدالله قرهخانی گفت: برخی از سیاستگذاریهای کلان بر عهده مجلس و دولت است ما نباید به مسیر سیاستگذاری کلان وارد شویم ولی باید از تمام بسترهای لازم برای پررنگتر کردن نقش مشورتی خود بهره بگیریم.
صالحی گفت که ما باید روی محورهای اصلی که بهعنوان وظیفه در دستور کار داریم حرکت کنیم. سعی کنیم نهادهای رگلاتوری را مورد توجه مشکلات بخش خصوصی کرده و برای اصلاح وضعیت پیشنهاد عملیاتی ارائه دهیم. در حوزه انرژی ما بارها تکرار کردهایم که باید به قیمتگذاری واقعی حرکت کنیم و ریشه همه مشکلات در این مسیر است.
در ادامه نشست بهنام ترکاشوند درباره مشکلات انرژیهای تجدیدپذیر گفت و اینکه با برنامهریزی درست و قیمتگذاری منطقی اجازه دهند بخش خصوصی در این حوزه کار کند. سرمایهگذاری در حوزه تجدیدپذیر در پیک تابستان میتواند به حل خیلی از مشکلات کمک کند.
در ادامه نشست بار دیگر صالحی تأکید کرد: در زمان قطعی برق قواعد به درستی دنبال نمیشود؛ بیشترین مصرف برق در حوزههایی مثل مجتمعهای تجاری است ولی به نظر میرسد وزارت نیرو به دلیل هزینهها و قیمت بالای آن، از این مصرف چشمپوشی میکند. درنتیجه بیشترین فشار روی صنعت و مصرفکنندههای برق خانوار است. باید درباره این الگو و ضرر و زیانی که ممکن است صنعت در این مسیر ببینید، هشدار لازم داده شود.