سرعت ورود و خروج شرکت‌ها به بورس نسبت به ۳۰ سال گذشته تقریبا ۱۰۰ برابر شده است. بر همین اساس پیش‌بینی می‌شود دانشی که بشر تا پایان سال ۲۱۰۰ در بستر فناوری اطلاعات تولید خواهد کرد، معادل دو برابر دانش است که در کل تاریخ تمدن بشر تولید شده است.
علیرضا کلاهی، نایب‌رییس کمیسیون صنایع و معادن اتاق بازرگانی تهران
جهان امروز عصر اطلاعات را پشت سر گذاشته و به تدریج به عصر تلفیق وارد می‌شود، عصری که در آن فناوری‌ها به صورت مستمر و لگاریتمی در حال رشد بوده و ترکیب آنها سرعت تغییرات دنیا را به شدت شتاب می‌بخشد.
این تحولات با چنان سرعتی در حال پیشروی است که پیش‌بینی آینده فناوری و صنایع را دشوار و حتی گاه ناممکن می‌کند. تحولات فناوری در بستر بنگاه‌های اقتصادی با چنان سرعتی در حال پیشروی است که تاثیرات آن حتی در بورس‌های مطرح دنیا نظیر بورس نیویورک هم قابل مشاهده است.
سرعت ورود و خروج شرکت‌ها به بورس نسبت به ۳۰ سال گذشته تقریبا ۱۰۰ برابر شده است. بر همین اساس پیش‌بینی می‌شود دانشی که بشر تا پایان سال ۲۱۰۰ در بستر فناوری اطلاعات تولید خواهد کرد، معادل دو برابر دانش است که در کل تاریخ تمدن بشر تولید شده است.
در این میان بدون تردید ابرفناوری که تحولاتی غیرقابل پیش‌بینی را رقم خواهد زد، هوش مصنوعی است. سیر تکامل فناوری‌ها و نحوه بهره‌برداری بشر از آنها به سرعت در حال تحول است.
فراموش نکنیم که اولین نسل تلفن‌های هوشمند کارایی چندانی برای افراد نداشت، اما با توسعه شبکه‌های اینترنتی، به تدریج همین تلفن‌ها به اجزای لاینفک زندگی افراد در هر سطحی تبدیل شدند.
به طوری که در طول دوران پاندمی کرونا، عملا بخشی از اداره کسب و کارها با اتکا به همین ابزار هوشمند انجام می‌شود. در مسیر این تحولات شگرف فناوری، بشر با تغییراتی بی‌سابقه در روند زندگی روزمره خود مواجه خواهد شد.
اولین و مهم‌ترین تغییر در بستر دسترسی عامه مردم به امکاناتی رخ خواهد داد که تا پیش از این، بهره‌مندی از آنها مشمول هزینه‌های گزافی بوده است. افزایش طول عمر از دیگر رخدادهایی است که حاصل رشد پرشتاب فناوری بوده و در طول سال‌های آینده به مراحل تازه‌تری هم خواهد رسید.
این مهم با نصب سنسور در بدن انسان، کشف داروهای هوشمند و اختصاصی و شناسایی و از بین بردن سلول‌های پیر در آینده‌ای نه چندان دور قابل دستیابی خواهد بود. فراموش نکنیم که کمتر از صد سال پیش ۳۵ تا ۴۰ درصد کودکان زیر پنج سال به دلایل مختلف از دنیا می‌رفتند، در حالی که تصور این وضعیت، امروز برای نوع بشر دشوار و دور از ذهن است.
این تغییرات درحوزه تامین غذای دنیا هم کاملا مشهود است. به طور مثال صد سال پیش ۱۵ میلیون نفر در آمریکا برای تامین غذای ۸۵ میلیون نفر کشاورزی می‌کردند، امروز اما تنها سه میلیون نفر برای تامین غذای ۳۰۰ میلیون نفر در این کشور کار می‌کنند.
مصادیق این موضوع با تفاوت‌هایی مرتبط با شرایط اقتصادی کشورها، در تمام دنیا قابل مشاهده است. در این میان البته هزینه‌های حمل و نقل زمینی، هوایی و دریایی با اتکا به حمل و نقل خودران الکترونیکی هم به شکل چشم‌گیری کاهش می‌یابد.
افزون بر اینکه این نوع حمل و نقل، مسیر بیمه‌ها را هم به دلیل کاهش چشم‌گیر تصادفات تغییر داده و بهبود قابل توجهی در لجستیک ایجاد خواهد کرد. به همین دلیل ۴ تریلیون دلار سرمایه اندوخته در صنایع بیمه، خودروهای سنتی و … با دگرگونی بی‌سابقه‌ای مواجه خواهند شد.
توسعه فناوری‌های تلفیقی در طول سال‌های آینده، اتصال همه دنیا به اینترنت و دموکراتیزه شدن اطلاعات را نیز به دنبال خواهد داشت. پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که تا کمتر از دو سال آینده، بیش از ۷ میلیارد نفر در دنیا به اینترنت دسترسی خواهند داشت و در همین بستر جهانی، ایده‌ها، کارآفرینان و خلاقیت‌های نوین شناسایی شده و در مسیر صحیح ایجاد دانش قرار خواهند گرفت.
یکی دیگر از تحولاتی که در طول سال‌های آینده باید منتظر تاثیرات عمیق آن بر زندگی روزمره مردم و صنعت و اقتصاد کشورها باشیم، اینترنت اشیاء است. موسسه مکنزی پیش‌بینی کرده است که فقط دیتای خودروها تا پایان دهه پیش روی میلادی، به ارزشی بالغ بر ۷۵۰ میلیارد دلار خواهد رسید.
امروزه در دنیا ۲۰ میلیارد دستگاه متصل به اینترنت و قریب به یک تریلیون حسگر وجود دارد که تا کمتر از ده سال آینده این تعداد به ۵۰۰ میلیارد دستگاه با ۱۰۰ تریلیون حسگر ارزشی در محدوده ۶ تریلیون دلار خلق خواهد کرد.
رشد پرشتاب و تصاعدی فناوری در آینده‌ای نزدیک اطلاعاتی دقیق و کامل را در دسترس عموم قرار خواهد داد. در حقیقت در این پروسه غیرقابل پیش‌بینی توسعه و همزمان با گسترش سنسورها و ارتباطات، دسترسی فوری، آسان و دقیق به اطلاعات امکان‌پذیرخواهد شد.
این دسترسی آزاد و گسترده، اهمیت اطلاعات را کاهش داده و ارزش خلاقیت و نوآوری را در بهره‌برداری از این داده‌ها افزایش می‌دهد. با همین تفکر بسیاری از بنگاه‌های بزرگ و مطرح دنیا نظیر گوگل، تسلا و نتفلیکس مدرک تحصیلی را برای هیچ‌یک از مناصب شغلی خود الزام‌آور نمی‌دانند و بر اساس شاخص‌های مرتبط با مهارت و خلاقیت افراد را ارزیابی می‌کنند.
یکی دیگر از حوزه‌های کلیدی فناوری‌های تلفیقی، افزایش توان فیزیکی و مغزی متکی بر تلفیق است. در حقیقت در بستر این دست از فناوری‌ها، ساخت ماشین‌های هوشمند، توسعه توان ذهنی و اتصال مغز انسان به ابر اطلاعاتی جهانی و خلق بیش از ۵/۲ تریلیون دلار ارزش امکان‌پذیر خواهد شد.
چاپ سه بعدی و تحول تولید و طراحی، حذف مواد زاید، پایان محدودیت‌های شکلی قطعات و کاهش وزن و بهای آنها، یکی دیگر از تحولات قابل پیش‌بینی است که بشر با آن مواجه شده و بر مبنای آن بسیاری از شاخص‌های تولید و تجارت را تغییر خواهد داد.
توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر هم یکی دیگر از دستاوردهای توسعه فناوری‌های تلفیقی در دنیاست که البته رشد سریع آن در بسیاری از کشورهای دنیا نشان می‌دهد بسیار زودتر از پیش‌بینی‌ها جایگاه کلیدی‌اش را در صنعت انرژی دنیا بازخواهد یافت. در سال ۲۰۲۰ حدود ۹۰ درصد ظرفیت نیروگاهی جدید دنیا تجدیدپذیر بوده است.
دنیا به سرعت در حال ایجاد تغییرات و یا فراهم آوردن بسترهای لازم برای پذیرش این تغییرات است. در زمانی بسیار کوتاه و در بستر توسعه این فناوری‌ها، دنیا از سوخت‌های فسیلی بی‌نیاز شده و در آن زمان کشورهای متکی به نفت نظیر ایران، جایی در اقتصاد دنیا نخواهند داشت.
اگر همین امروز که بسیاری از فرصت‌ها را برای توسعه و پیاده‌سازی فناوری‌های روز دنیا از دست داده‌ایم، فکری به حال تغییر پارادایم‌های اقتصادی و صنعتی نکرده و زمینه را برای همراهی با رشد پرشتاب فناوری در دنیا فراهم نکنیم، آینده اقتصاد و صنایع کشور پر بیم و ابهام خواهد بود.