علیرضا کلاهی صمدی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران معتقد است اگر اقتصاد ایران در سالهای اخیر به شدت از تعادل خارج شده، وابستگی شدیدی به مواد اولیه و خام پیدا کرده، صنایع با ارزش افزوده در آن رو به تحلیل گذاشته و عمق ساخت در کشور افت کرده است، به دلیل فقدان رقابتپذیری است.
نایبرئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تهران بر این باور است که بهبود شاخص سهولت کسب و کار در گرو ارتقا وضعیت رقابتپذیری در کشور است. علیرضا کلاهی صمدی در گفتوگو با روابط عمومی اتاق بازرگانی تهران خبر داد که پارلمان بخش خصوصی پایتخت و مرکز ملی مطالعات پایش و بهبود محیط کسب و کار وزارت امور اقتصاد و دارایی برای انجام اقداماتی به منظور بهبود رتبه ایران در این شاخص تفاهم کردهاند و تا پایان سال نیز برنامهای اجرایی برای این کار تدوین میشود.
او با بیان اینکه مجمع جهانی اقتصاد، سالانه گزارش ارزیابی خود را از شاخص رقابتپذیری در کشورها منتشر میکند که این ارزیابی در دو قالب «سنتی» و « 4.0» ارائه میشود، ادامه داد: نوع سنتی این ارزیابی، کشورها را از 12 منظر و 136 آیتم رتبهبندی کرده است و رتبه ایران در سالهای اخیر نزولی بوده است. به طوری که رتبه ایران در سال 2017 در گزارش سنتی 69 بوده و در سال 2018 در قالب نسخه 4.0 به 90 تنزل یافته است.
کلاهی ادامه داد: جالب اینکه ایران در برخی حوزهها، امتیازات نسبتاً مناسبی کسب کرده است. برای مثال، رتبه ایران در شاخص مقیاس بازار 19 دنیا است و همچنین نظام آموزش و بهداشت و درمان رتبه 50 را به خود اختصاص داده که بالاتر از متوسط دنیاست. اما ایران در برخی دیگر ازحوزهها در جایگاه نازلی قرار گرفته است؛ از جمله در شاخص کفایت سازوکار مالی کشور که شامل نماگرهایی چون بهرهوری نظام بانکی، بهرهوری بازار سرمایه، توسعه بازار سرمایه میشود و رتبه ایران در این حوزهها در محدود 100 قرار گرفته است.
او که به عنوان رابط میان اتاق بازرگانی تهران و مرکز ملی مطالعات پایش و بهبود محیط کسب و کار وزارت امور اقتصاد و دارایی، موضوع ارتقا رقابتپذیری را دنبال میکند، افزود: مجمع جهانی اقتصاد گزارشی هم از موانع رقابتپذیری کسب وکارها منتشر میکند که قوانین دست و پاگیر حوزه کار تا مشکلات نظام بانکی و نظام سرمایه و زنجیره تامین را جزو این موانع بر میشمارد. نکته حائز اهمیت اینکه اگر اقتصاد ایران در سالهای اخیر به شدت از تعادل خارج شده و وابستگی شدیدی به مواد اولیه و خام پیدا کرده و همچنین صنایع با ارزش افزوده رو به تحلیل گذاشته و عمق ساخت در کشور افت کرده است، دقیقا به دلیل مساله رقابتپذیری است. در واقع اگر حتی سهولت راهاندازی کسب وکار افزایش یابد اما فضای کار رقابتپذیر فراهم نباشد، کسب وکارها رشد نکرده و توسعه پیدا نمیکنند. در سالهای اخیر حتی تولید لوازم خانگی کشور، عمدتا به مونتاژ کاری تبدیل شده و بسیاری از صنایع دیگر، دچار مساله نبود عمق ساخت بوده و امکان رقابت برای آنها فراهم نیست.
کلاهی با بیان اینکه اتاق بازرگانی تهران با همکاری مرکز ملی مطالعات پایش و بهبود فضای کسبوکار وزارت اقتصاد قصد دارد، نسبت به بهبود شاخص رقابتپذیری اقدام کند، ادامه داد: در این حوزه فعلاً کار مطالعاتی در حال انجام بوده و هدف آن است از میان 136 نماگر، حدود 20 نماگر که از درجه اهمیت نسبی برخوردار بوده و هم قابلیت اصلاح نسبتاً آسان را دارند، برگزیده شده و مبتنی بر آنها، برای کمیسیونها مشورتی خوراک تهیه کنیم. هر یک از کمیسیونها، قابلیت آنکه به عنوان کمیسیون معین، بررسی تعدادی از این آیتمها را برعهده گیرند دارند. بر این اساس، امیدواریم بتوانیم تا پایان سال یا اوایل سال آینده یک برنامه اجرایی برای بهبود شاخص رقابتپذیری و رفع نقصانهای موجود ارائه کنیم.