دورخیز وزارت نیرو برای جبران مابه‌التفاوت نرخ تکلیفی و تمام‌شده برق در سه ماه پایانی امسال

آرش کردی در نشست خبری که در حاشیه نمایشگاه بین‌المللی صنعت برق ایران تشکیل شد، در پاسخ به سوال روابط عمومی سندیکا مبنی بر اینکه توانیر برای تامین مالی طر‌ح‌های زیرساختی در حوزه توزیع و انتقال برق چه راهکارهایی اندیشیده است، گفت: ما به ازای هر یک مگاواتی که در بخش تولید برق و احداث نیروگاه سرمایه‌گذاری می‌کنیم باید 4 تا 5 مگاوات ظرفیت شبکه انتقال، توزیع و فوق توزیع را افزایش دهیم. بنابراین ما باید در بخش‌های انتقال، توزیع و فوق توزیع 5 برابر افزایش تولیدمان سرمایه‌گذاری داشته باشیم. 

وی ادامه داد: در حال حاضر ظرفیت شبکه ما در بخش تولید برق 89 هزار مگاوات است و در حوزه انتقال، توزیع و فوق توزیع بیش از 480 هزار مگاوات است. 

مدیرعامل توانیر با بیان اینکه شبکه ما در بخش توزیع، فوق توزیع و انتقال نیازمند گسترش است، عنوان کرد: حقیقتا اقتصاد صنعت برق برای سرمایه‌گذاری در این بخش دچار معضل است اما در سال جاری روش‌هایی برای حل این معضلات اتخاذ شده است. 

وی افزود: در بخش‌های توزیع، فوق توزیع و انتقال هزار و 500 میلیارد تومن اوراق پیش‌بینی کرده‌ایم. همچنین 1100 میلیارد تومان براساس ظرفیت‌های ماده 56 قانون بودجه پیش‌بینی شده است. از سوی دیگر یک قابلیت 10 تا 11 هزار میلیارد تومانی را در بخش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی پیش بینی کرده‌ایم. امسال در بند ط تبصره 15 قانون بودجه هم اعداد و ارقام خوبی را برای توسعه شهرک های صنعتی و سایر بخش ها پیش‌بینی کرده‌ایم.

به گفته مدیرعامل توانیر، در بخش توزیع هم قراردادهای خوبی بسته شده است. یک نمونه این قراردادها در زمینه کاهش تلفات است که از 300 هزار کیلومتر خط فشار متوسط هوایی که در صنعت برق داشتیم 160 هزار کیلومتر کابل بدون روپوش را به کابل های خودنگهدار و روپوش دار و بهینه‌شده تبدیل کرده‌ایم. 

او با بیان اینکه کتمان نمی‌کنم نیازمند سرمایه‌گذاری بیشتری در بخش های توزیع، فوق توزیع و انتقال هستیم، گفت: پتانسیل فعالان بخش خصوصی که در این نمایشگاه حضور دارند بیش از 5 برابر ظرفیتی است که امروز با آن دارند. امیدواریم بتوانیم فرسودگی که در شبکه‌های کشور وجود دارد رفع و رجوع کنیم. 

کردی در ادامه گفت: برای اینکه اعضای سندیکای صنعت برق ایران را امیدوار کنم باید بگویم برنامه هایی داریم که از طریق جبران مابه التفاوت نرخ تکلیفی و تمام‌شده کمک هایی انجام دهیم. البته چون این برنامه ها هنوز نهایی نشده فعلا نمی توانم جزئیات آن را بروز دهم.

وی در پاسخ به این پرسش که احتمالا چه زمانی این برنامه ها نهایی می شوند بیان کرد: از انجا که برنامه بودجه یک ساله است و معمولا چهار پنج ماه اول صرف آیین نامه ها می شود نهایی شدن این موضوع اندکی زمان می برد اما امیدواریم سه ماه پایانی سال تغییر قابل توجهی را شاهد باشیم.

کردی در ادامه در پاسخ به سوالات خبرنگاران حاضر در نشست خبری درباره موضوع کاهش تلفات انرژی گفت: موضوع تلفات از دیرباز همواره مطرح بوده است. بخشی از موضوع تلفات ذاتی صنعت است و در هر کشوری وجود دارد. هرچه شبکه گسترده‌تر باشد تلفات افزایش می یابد و هرچه فشرده‌تر باشد تلفات کمتر است. شبکه ما هردو خاصیت را دارد. مثلا در شهری مثل تهران فشردگی را در باب تلفات داریم و می توان تلفات را مدیریت کرد اما در سیستان و بلوچستان که فواصل خطوط خیلی زیاد است تلفات افزایش می یابد. 

کردی با بیان اینکه ما برای بخش توزیع در کشور 7 تا 7 و نیم درصد  تلفات را مطلوب می دانیم. ما این عدد را طی 10 سال گذشته در یک روند تدریجی از 16 درصد به 9.7 درصد کاهش داده ایم که این روند ادامه دارد. حدود 3 تا 4 درصد از این میزان شامل برق‌دزدی ها است. 

وی افزود: تلفات ما در بخش توزیع برق در دو بخش است؛ فنی و غیرفنی. قانونی که مجلس در حوزه برق های غیرمجاز تصویب کرد به شدت برق‌دزدی را کاهش داده است و بنابراین تلفات غیرفنی بسیار کم شده است. در بخش فنی و تکنیکال در حال کار هستیم. تبدیل کابل های بدون روپوش به کابل های خودنگهدار و جدید و پرظرفیت و بهینه‌سازی شبکه از اقداماتی است که در این زمینه انجام داده‌ایم.

کردی ادامه داد: با توجه به محدودیت های سرمایه‌گذاری می توان نتایج را در زمینه کاهش تلفات مطلوب تلقی کرد. شاید 20 سال قبل بعضی از استان ها تا 30 درصد تلفات داشتند که  عمده آن در بخش غیرمجاز بود. 

مذاکره با قطر و عمان برای صادرات برق از طریق کابل زیردریایی

کردی در پاسخ به پرسشی در زمینه استفاده از کابل های زیردریایی برای صادرات برق بیان کرد: ما در شمال کشور نیاز به مسیرهای زیردریایی نداریم و از طریق کشورهای شمالی هم می توانیم به روسیه متصل شویم و هم به اروپا.

مدیرعامل توانیر در ادامه اظهار کرد: به صورت ویژه با دو کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس مذاکراتی انجام داده ایم و بخشی از مطالعات هم نهایی شده که به عمان و قطر متصل شویم. اینها قابلیت انجام را دارد و اکنون مشاور پروژه در حال انتخاب است. امیدواریم نصب اولین کابل های زیردریایی خود را میان این دو کشور انجام دهیم. احتمالا در هردو کشور حداقل هزار مگاوات قابلیت تبادل ایجاد کنیم. 

وی درخصوص صادرات و واردات برق هم گفت: در بخش صادرات ۲۰۰۰ مگاوات زیرساخت وجود دارد و براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته قراردادهایی را جهت توسعه این موضوع در دستور کار داریم. زیرساخت واردات نیز ۵۰۰ تا ۶۰۰ مگاوات تخمین زده می‌شود که اگر طرح‌های ترکمنستان و ارمنستان اجرایی شود می‌توانیم تا ۱۲۰۰ مگاوات این ظرفیت را افزایش دهیم.

کردی در پاسخ به سوالی دیگر درباره طرح های بهره وری انرژی بیان کرد: عمده مشکل در زمینه این طرح ها همواره در بخش بهینه‌سازی مصرف برق وجود داشته است که عدم تحقق آن هم به دلیل بحث ارزانی برقی بوده که مشترکین دریافت می کرده‌اند. صنایع و سایر مصرف‌کنندگان معمولا رغبتی برای بهینه سازی مصرف نداشته اند. 

وی افزود: نکته مهم دیگر در این حوزه سرمایه‌گذاری در این بخش و روش بازگشت سرمایه است. به هر حال از سال 1400 به بعد خیلی از صنایع و سرمایه‌گذاران این رغبت را پیدا کرده اند که بهینه‌سازی مصرف را عملیاتی کنند چون در این صورت می توانند محدودیت های خود را به لحاظ انرژی رفع کنند. 

مدیرعامل توانیر افزود: صنایع می دانند هرجا صرفه‌جویی کنند به امتیازاتی دست می یابند که بعدا می توانند در تابستان و سایر فصول به عنوان رفع محدودیت های مصرف از ان استفاده کنند. این خود نوعی تشویق برای صنایع است تا در مصرف برق صرفه‌جویی کنند.

تا سال 1402 هیچ مشترک صنعتی یا کشاورزی بدون کنتور فهام نخواهند بود

وی در ادامه گفت: مطلوب ما در کشور این است که در بخش خانگی، کشاورزی و عمومی و اداری مصرف کاهش یابد. اما در بخش صنایع مطلوبمان این است که مصرف برق افزایش یابد. در این بخش بیش از 7.6 درصد رشد داشته ایم. بنابراین در صنایع به نحوی مدیریت کرده ایم که تولید دچار کاهش نشود. 

به گفته او، سال قبل شهرک های صنعتی تقریبا هفته ای 2 روز دچار کمبود می شدند ان هم روزهای غیرتعطیل. امسال این امار به یک روز در هفته کاهش یافت. برای ان یک روز هم به انها اعلام کردیم تعطیلی کارگاه های خود را در همان روز بگذارند و درعوض جمعه ها از برق استفاده کنند.

کردی در بخش بعدی سخنان خود با اشاره به اینکه هوشمندسازی یک موضوع روز در دنیاست، عنوان کرد: هوشمندسازی به ما کمک می کند در اندازه گیری و بررسی مولفه ها، مدیریت مصرف، قیمت گذاری و تعرفه گذاری، کنترل شبکه، کاهش خاموشی ها و قطعی های ناخواسته و ... پیشرو باشیم.در  بحث هوشمندسازی علاقمندی افراد بیشتر در زمینه کنتورهای هوشمند است که این به یک زیرساخت عظیم نیاز دارد. 

وی افزود: ما اکنون 39 میلیون مشترک در کشور داریم و مطلوب این است که مصرف همه این مشترک ها به صورت برخط اندازه گیری شود. در این صورت در نصب 39 میلیون کنتور هوشمند محدودیت منابع مالی داریم. اکنون برای 15 میلیون کنتور طی سال های 1401 تا 1404 پیش‌بینی حدود 42 هزار میلیارد تومان است؛ ضمن اینکه قابلیت قطع و وصل از راه دور را هم باید ایجاد کنیم. بنابراین نیاز به سرمایه هنگفتی داریم. 

کردی ادامه داد: اما صنعت برق برنامه مدونی برای نصب این کنتورهای طرح فهام دارد. هدفگذاریمان این است که برای سال 1402 هیچ مشترک صنعتی یا کشاورزی نداشته باشیم که فاقد کنتورهای فهام باشد. همچنین در نظر داریم مشترکین تجاری خود را هم پوشش دهیم. 

وی تاکید کرد: امسال حدود 46 درصد بار را توانستیم به صورت هوشمند رصد کنیم و برنامه این است که سال آینده این امار را به بیش از 55 درصد افزایش دهیم.