«مهدی مسائلی» عضو هیات مدیره و رئیس کمیته حقوقی و قراردادهای سندیکا به عنوان نماینده سندیکا در جلسات مرتبط با قراردادهای متوقف در نهادهای مختلف، روند اقدامات سندیکا برای رفع مشکلات قراردادی شرکت‌های عضو را تشریح کرده است.
قراردادهای صنعت برق طی سال‌های اخیر به دلیل نوسانات اقتصادی و جهش‌های ارزی با مشکلاتی مواجه شده و فعالان صنعت برق را در شرایط سختی قرار داده است. سندیکای صنعت برق ایران طی این سالها به عنوان نماینده قریب به 600 شرکت فعال در حوزه صنعت برق، برای تعیین تکلیف قراردادهای متوقف و جلوگیری از زیاندهی این قراردادها، اقدامات مختلفی انجام داده که منجر به نتایج مثبتی هم شده است. «مهدی مسائلی» عضو هیات مدیره و رئیس کمیته حقوقی و قراردادهای سندیکا به عنوان نماینده این تشکل در جلسات مرتبط با قراردادهای متوقف در نهادهای مختلف، روند اقدامات سندیکا برای رفع مشکلات قراردادی شرکت‌های عضو را تشریح کرده است.
مسائلی با اشاره به مشکلاتی که بحران ارزی سال 97 برای قراردادهای حوزه توزیع و انتقال برق به وجود آورد، اظهار کرد: نرخ دلار از اسفند سال 96 چنان شروع به جهش کرد که حتی اعلام 4200 تومان برای ارز از سوی دولت در فروردین 1397 هم نتوانست از تبعات شدید نوسانات ارز جلوگیری کند و قراردادهای صنعت برق را با مشکلاتی مواجه کرد. برای پیشگیری از تشدید مشکلات قراردادی و مدیریت قراردادهای صنعت برق، کارگروه های مشترکی بین سندیکا و وزارت نیرو و سازمان برنامه و بودجه تشکیل شد و جلسات این کارگروه ادامه داشت تا اینکه منجر به اعلام تنفس سه ماهه برای قراردادهای صنعت برق شد. تدوین بخشنامه جبرانی نرخ ارز نوبت دوم و ابلاغ آن نتیجهای بود که از جلسات با سازمان برنامه و بودجه حاصل شد.
عضو هیات مدیره سندیکا تصریح کرد: اقدامات بعدی سندیکا برای قراردادهای متوقف ایجاد مکانیزم رسیدگی به دعاوی و اختلافات قراردادی بود که در قالب نظام نامه رسیدگی به اختلافات قراردادی در شرکت توانیر کلید خورد. در همین راستا سندیکا جلساتی نیز با معاون برنامهریزی و امور اقتصادی توانیر داشت که طی آن غربالگری و اولویت‌بندی قراردادها مطرح و در جلسه‌ای با حضور مدیرعامل توانیر، طرح غربالگری قراردادها به صورت جدی آغاز شد. در نتیجه این اقدامات ابلاغیه وزارت نیرو برای شرکت‌های تابعه به منظور مدیریت پروژهها و اولویت‌بندی مالی قراردادها از طریق بخشنامه جبرانی نرخ ارز نوبت دوم تمدید شد. پس از آن به فاصله چند ماه و در دی ماه 99 نیز بخشنامه نوبت سوم ارز هم ابلاغ شد.
وی با اشاره به فعالیت‌های سندیکا بعد از ابلاغ بخشنامه جبرانی ارز، ادامه داد: سندیکا با کمک شرکت توانیر، جداول ب 2 و ب 5 را برای تعیین تکلیف وضعیت ارزبری و ضریب ارزبری قراردادها تدوین کرد و جلسات بسیار زیادی در این باره برگزار شد، در ادامه این اقدامات بخشنامه جبرانی نرخ ارز اصلاح و تمدید شد و این یکی از اقدامات موثری بود که در صنعت برق انجام شد. همچنین از ابتدای شیوع کرونا در کشور و چالش‌هایی که فعالان صنعت برق با آن روبرو شدند، با پیگیری‌های سندیکا شرکت توانیر طی ابلاغیه به شرکت‌های تابعه از اقدامات سختگیرانه قراردادی برای قراردادهای متوقف مانده ناشی از شرایط کرونا جلوگیری کرد.
رئیس کمیته حقوقی و قراردادهای سندیکا افزود: پیگیری مشکلات قراردادهای متوقف و قراردادهای جاری صنعت برق، از طریق دادستانی کل کشور نیز انجام شده است. این مشکلات در جلسات مشترک سندیکا با وزارت نیرو، توانیر و دادستانی مطرح و نهایتا نامه اختیارات ویژه از سمت توانیر به سمت وزارت نیرو ارسال شد. پیگیری‌های سندیکا در این مرحله منجر به این شد که نامه همکاری با پیمانکاران و تولیدکنندگان از سمت وزارت نیرو ابلاغ شود.
نتایج پیگیریها و اقدامات سندیکا درخصوص قراردادهای متوقف چه در حوزه انتقال و چه در حوزه توزیع به این صورت بود که در بخش قراردادهای با 35 شرکت توزیع، 403 قرارداد متوقف تعیین تکلیف شد که از این میان 73 قرارداد خاتمه داده شد، 196 قرارداد ادامه یافت و پرونده 128 قرارداد، نیز اتمام یافت. در این بحران قراردادی، تنها 6 قرارداد فسخ شد که سه فقره از آن نیز اعراض از فسخ شد. در بخش انتقال نیز از 220 قرارداد متعلق به 17 شرکت برق منطقه‌ای که مورد بررسی قرار گرفت، 125 قرارداد از مسیر حل اختلاف و تعدیل های قراردادی رسیدگی شد، 28 قرارداد خاتمه یافت و40 قرارداد نیز در حال بررسی هستند و تنها 17 قرارداد این حوزه به مرحله فسخ رسیدند.
وی در ادامه با اشاره به مشکلاتی که برخی سازندگان انحصاری برای پیشبرد قراردادهای صنعت برق ایجاد کرده بودند، نیز خاطرنشان کرد: با پیگیری‌های سندیکا در این خصوص، شرکت توانیر برای تعیین قیمت تجهیزات انحصاری، اقداماتی را با هماهنگی دستگاه‌های ذیربط، پیمانکاران و سازندگان آغاز کرد و این اقدام یکی دیگر از اقدامات بسیار مهمی بود که در حوزه صنعت برق انجام شده است.
مسائلی ادامه داد: همکاری در تدوین فهارس بهای پنجگانه صنعت برق از دیگر اقداماتی بود که سندیکا در آن نقش پررنگی داشت. این فهارس بها در واقع اقدامی بود از نوع پیشگیرانه تا از ایجاد مشکلات احتمالی در قراردادهای آتی صنعت برق جلوگیری کند.
عضو هیات مدیره سندیکا در خصوص اقدامات این تشکل درباره قرارداد تیپ گفت: با پیگیری‌های چندساله سندیکا، سرانجام قرارداد تیپ خرید کالا که برای شرکت‌های برق منطقه‌ای و شرکت‌های تابعه توانیر در تیر ماه 1400 کلید خورده است که با این اقدام به برخی از نابسامانی‌های حوزه قراردادهای خرید شرکت‌های برق منطقه‌ای و شرکت مدیریت شبکه برق ایران، پایان داده شد. با تلاش‌ها و اقدامات صورت گرفته از سازمان بازرسی کل کشور، اکنون قرارداد تیپ خرید کالا برای شرکت‌های توزیع نیروی برق نیز در دستور کار توانیر قرار گرفته است.
وی همچنین با اشاره به پیگیری مشکلات اعضا در حوزه بیمه تامین اجتماعی نیز تصریح کرد: بخشنامه تنقیح و تلخیص مقاطعه‌کاران با مشارکت سندیکا در اسفند 99 برای شرکت‌های توزیع ابلاغ شد. این بخشنامه برای سازمان تامین اجتماعی شفافیتی را به لحاظ بخشنامهای به وجود آورد، اما در مورد مسائل اجرایی آن همچنان مواردی هست که سندیکا در حال پیگیری است.
عضو هیات مدیره سندیکا در پایان خاطرنشان کرد: برای تعیین تکلیف قراردادهایی که از جهش‌های ارزی سال 97 و 99 دچار مشکل شدهاند، جلساتی در توانیر برگزار شده است اما برخی از کارفرمایان به مصوبات این جلسات پایبند نبوده و آنها را اجرا نکردند لذا از شرکت‌های عضو درخواست می‌شود سندیکا را از سرنوشت قراردادهای راکد و جاری خود با شرکت‌های برق منطقه‌ای، شرکت‌های توزیع و مدیریت شبکه برق ایران مطلع سازند، تا این تشکل وضعیت این قراردادها را رصد و آنها را از توانیر و وزارت نیرو پیگیری کند.