حمیدرضا صالحی، عضو هیات مدیره سندیکا میگوید صادرات رونق نگیرد، موتور تولید هم روشن نخواهد شد اما در نبود زیرساختهای مناسب و بیثباتی قوانین و مقررات صادرات نهتنها رونق نمیگیرد که با تهدید کاهش و افت مدام مواجه است.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، بر این باور است که نبود زیرساختهای صادراتی، عدم ثبات در قوانین، نبود روابط بانکی و سیاستهای نادرست بانک مرکزی موانع اصلی توسعه صادرات کالاهای غیرنفتی در کشور است.
حمیدرضا صالحی با اشاره به اینکه بهرغم افزایش قیمت ارز و متعاقب آن افزایش رقابتپذیری کالاهای ایرانی، رشد صادرات محقق نشد، ادامه داد: تصور عمومی این بود که با افزایش قیمت دلار و افزایش قدرت رقابتی محصولات ایرانی، صادرات کشور افزایش پیدا میکند، اما نهتنها این تصور رنگ واقعیت به خود نگرفت که صادرات کاهش هم پیدا کرد و این به دلیل نبود زیرساختهای صادراتی در کشور رخ داد.
صالحی در گفتوگو با روابط عمومی اتاق بازرگانی تهران افزود: گویی کشور آماده صادرات نبود و این عدم آمادگی ناشی از آن است که یک پیشینه بلندمدت وارداتی بر اقتصاد ما حاکم بوده است. به هر روی، اقتصاد ایران اقتصادی نفتی بوده و از گذشته تا به امروز موضوع واردات بر سیاستهای حاکمیتی چربیده است.
مساله دیگری که صالحی به عنوان مانع توسعه صادرات بر آن دست گذاشت، قطع روابط بانکی ایران با سایر کشورهاست. او گفت: تحریمها روابط بانکی ایران را قطع کرد و وقتی با کشوری ارتباطات بانکی برقرار نباشد، صادرات با آن کشور معنا پیدا نمیکند. به بیان دیگر، انتقال پول با دشواری صورت گرفته و اخذ ضمانتهایی که باید از کانال بانکی انجام گیرد، غیرممکن شده و عملا صادرکننده ایرانی از عرصه رقابت بیرون رانده میشود.
او با بیان اینکه موضوع عدم ثبات در قوانین است، یکی دیگر از چالشهای صادرات در ایران است، افزود: به دلیل مشکلاتی که در اقتصاد ما پیش آمده است، نتوانستیم یک چهره حرفهای صادراتی را در سطح جهان به نمایش بگذاریم. یکی از این مشکلات نبود ثبات در مقررات است. تصور کنید در مواردی، صادرکنندگان توانستهاند بازاری را در رقابت با رقبای خود تصاحب کنند اما زمانی که خواستند این صادرات استمرار ببخشند، با تغییر مقررات مواجه شدند و یکشبه صادرات آن کالا ممنوع اعلام و در پی این اتفاق، وجهه کالای ایرانی در این بازارها مخدوش شد. در نتیجه نهتنها فقط همان کالای خاص که تمام دیگر کالاهای متعلق به کشور فرستنده هم با بدنامی مواجه خواهد شد. در واقع، دست خریداران میلرزد که با ایران معامله کنند. به همین مشکلات در عدم ثبات در قوانین خیلی از بازار ها را از دست دادیم.
این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران ادامه داد: سیاستهای نادرستی که بانک مرکزی طی سالهای اخیر اتخاذ کرد نیز به پاشنه آشیل صادرات تبدیل شد. سیاستهایی نظیر تعیین قیمت 4200 تومانی برای ارز که منابع کشور از بین برد و رانت ایجاد کرد و پیمانسپاری ارزی و رفع تعهد ارزی که مشکلات زیادی را برای صادرکنندگان ایجاد کرد. اکنون صادرکنندهای کالایی را با دلار 30 هزار تومان تهیه کرده و صادر میکند و در شرایطی که باید ارز آن را از مسیرهای صعبالعبور به کشور بازگرداند، دولت او را ملزم میکند، ارز خود را با نرخ کمتر برای مثال 22 هزار تومان در سامانه نیما عرضه کند.
او گفت: این مصادیق نشان میدهد که دولت، سیاست تشویق صادرات را دنبال نمیکند و گویی به دنبال تنبیه صادرکننده است. اما در سایر کشورها، صادرکنندگان مورد تشویق هستند و حتی ارز آنها را گرانتر میخرند تا تشویق شوند. نکته قابل تامل اینکه تا صادرات رونق نگیرد، موتور تولید هم روشن نخواهد شد. اما ما امروز شاهد افت صادرات هستیم و به صادرات اهمیت نمیدهیم.